شنیدن کی بود مانند دیدن...

تنگه ابوقریب آخرین ساخته ی بهرام توکلی است،بهرام توکلی به طور مشترک مسئولیت کارگردانی و فیلمنامه نویسی کار را بر عهده داشت،اما فاصله فیلمنامه و کارگردانی فیلم از زمین تا آسمان است،تنگه ابوقریب قبل از آن که نام یک فیلم باشد نام نقطه ای استراتژیک در استان خوزستان است،تنگه ای که گذشتن از آن توسط رژیم بعث مساوی بود با رسیدن به اندیمشک و دزفول،در روز های آخر جنگ تنها ۵ روز قبل از موافقت ایران با قطعنامه ی ۵۹۸ شورای امنیت،عراق به تنگه ابوقریب حمله می کند،گردان عمار که تازه مرخصی گرفته بودند و قرار بود به تهران برگردند،نزدیک ترین نیروی موجود برای دفاع از تنگه بودند،بچه های گردان عمار از مرخصی خود می گذرند و برای دفاع از تنگه به دو کوهه می روند تا تجهیز شوند و از تنگه ابوقریب دفاع کنند،با تعدادی کم با تشنگی فراوان رشادتی می کنند که تا تاریخ هست باید از آنان گفت،ولی از جور زمانه نام و یاد این عزیزان در تاریخ گم شد،بهرام توکلی ، سعید ملکان و تیم محترمشان در فیلم تنگه ابوقریب قصد دارند تا از رشادت های گردان عمار بگویند.

 مهدی پاکدل در فیلم سینمایی تنگه ابوقریب

تنگه ی ابوقریب یک طرح جذاب دارد،طرحی که قابلیت آن را داشت تا به فیلمنامه ی استاندارد درخشان تبدیل شود،اما فیلمنامه فراتر از فاجعه بود،آنقدر بد که این سوال مطرح می شود که آیا این فیلم دارای فیلمنامه بود؟هیچگونه ساختار و الگو مشخصی در فیلمنامه نمایان نبود،شخصیت پردازی آنطور که باید باشد نبود،نظم خاصی در فیلمنامه نمی دیدیم،فیلمنامه شخصیت اصلی را معرفی نمی کند،البته ممکن است این یک عمل هوشمندانه باشد بخاطر آن که تیم و مجموعه گردان عمار را به عنوان مجموعه ای از قهرمانان معرفی کند که گویی همه از یک پیکر و تن اند،و شاید این خواسته و سنگینی این بار بود که نویسنده را در داستانی کردن کار موفق نکرد،آنچه که داستان را جلو می برد نیاز شخصیت است،نیاز شخصیت و موانع سر راهش باعث کشمکش و داستانی شدن فیلم می شود،وقتی ما مجموعه ای از افراد را تبدیل به یک شخصیت می کنیم برای ایجاد کشمکش و داستانی کردن کار ممکن است به مشکل بخوریم،و در تنگه ابوقریب این مشکل وجود داشت،شاید عده ای معتقدند که داستان گردان عمار را همه می دانند و رسالت فیلم این باید باشد که تنها رشادت ها و سختی های وارد شده بر این عزیزان را به تصویر بکشد،در جواب به این دسته از عزیزان می گویم فیلم بلند سینمایی با یک مستند فرق می کند،برای آنکه در سینما موضوعی را نشان دهیم نیاز به داستان داریم و این داستان است که باعث کمشکش و نزدیک شدن مخاطب به فیلم می شود،شاید تنها نقطه مناسب فیلمنانه بعضی دیالوگ های خوب بود مانند این دیالوگ:"
جنگ برنده نداره برنده ی جنگ اونایی اند که سلاح می فروشن...ما نمی جنگیم حواست باشه ما داریم از خانه و کاشانه و سرزمین مون دفاع می کنیم..."

حمیدرضا آذرنگ در فیلم سینمایی تنگه ابوقریب

در کل فیلمنامه آنطور که انتظار داشتیم نبود،اما کارگردانی بهرام توکلی همانی بود که باید باشد،قبل از هر چیز باید از دوربین روی دست حمید خضوعی ابیانه گفت که در یک فیلم با صحنه های اکشن فراوان با جنب و جوش مناسب تصویر های زیبایی را ثبت کرد،از لحاظ فنی بهرام توکلی یک کارگردانی تمیز و مناسب از خود بر جای گذاشت،میزانسن های عالی و دکوپاژ مناسب باعث شده بود که با وجود فیلمنامه ی ضعیف باز هم فیلم را دوست داشته باشیم،گرفتن سکانس پلان های طولانی کار سختی بود که توکلی به خوبی از عهده ی آن برآمد،کارگردانی توکلی یک کارگردانی تمیز و کاملا موفق بود،کارگردانی اش آنقدر فنی بود که موجب مباهات و سربلندی برای سینمای ایران است،درباره ی بازی ها جز تحسین سخنی نمی توان گفت،علی سلیمانی، مهدی قربانی و امیر جدیدی عزیز مثل همیشه عالی بودند،کمتر از بازی حمیدرضا آذرنگ حرفی زده شد،اما یکی از بهترین بازی هایش را در تنگه ابوقریب دیدیم،و در آخر باید از بازی خارق العاده جواد عزتی گفت،عادت جدید داوران محترم جشنواره فیلم فجر در این سال ها نادیده گرفتن جواد عزتی است.

جواد عزتی در فیلم سینمایی تنگه ابوقریب 

فیلم تنگه ابوقریب می توانست یک اثر درخشان شود اگر فیلمنامه ی درستی داشت،اما با همه ی این ها فیلمی محترم و دوست داشتنی است،از موضوعی صحبت می کند که هر چه درباره اش بگوییم کم است،دیدن این فیلم به همه ی مردم مخصوصا مسئولین کشور توصیه می شود،آقایان و خانم های مسئول این فیلم را ببینید،ببینید جوانان این مملکت چطور جانفشانی کردند تا ذره ای از خاک این مملکت کم نشود،تا دل مردم این مملکت نلرزد، شاید بیشتر قدر بدانید و تلاش کنید هر چه باشد از شنیده ها بهتر است،ببینید فیلم را چون:
"شنیدن کی بود مانند دیدن..."

شما چقدر با این مطلب موافق هستید؟ نظر شما درباره این مطلب و اثر چیست؟ نظر خود را در پایین همین صفحه بنویسید. [منظوم تنها ناشر نقدها است و این به معنای تایید دیدگاه منتقدان نیست.]

شما نیز می‌توانید نقدها و یادداشت‌های خود درباره آثار سینما و تلویزیون را با نام خودتان در منظوم (معتبرترین مرجع نقد سینما و تلویزیون ایران) منتشر کنید. هم‌اکنون مطالب خود را به آدرس ایمیل Admin@Manzoom.ir برای ما ارسال کنید.

نقد، یادداشت، تحلیل، بررسی و معرفی منتقدین از فیلم‌های سینمایی، سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ایرانی را در صفحه نقد فیلم سایت منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران بخوانید.