اطلاعات زیاد؛ نقطه قوت یا نقطه ضعف !؟

زمانی که در ایام جشنواره فجر اوالقاسم طالبی کارگردان و نویسنده فیلم در برنامه هفت حاضر شد و توضیحاتی درباره فیلم ارائه داد نکته ای را به آن اشاره کرد که بسیار قابل توجه بود و آن این بود که ایشان برای فیلم تحقیقات زیادی را انجام داده بودند که یکی از این موارد مطالعه 4 هزار صفحه پرینت از سایت وزارت خارجه اسراییل بود و همچنین تمام کتاب هایی که درباره اتفاقات سال 88 رخ داد را مطالعه کرده بودند.

در ابتدا شاید این موضوع به عنوان نقطه قوت فیلم به نظر برسد که فیلمی که می خواهد به یک مساله تاریخی درباره اتفاقات رخ داده در سال 88 بپردازد؛ قرار است اطلاعات زیادی را به مخاطبان ارائه کند اما وقتی با فیلم مواجه می شویم روشن می شود که این اطلاعات گسترده، بزرگترین ضربه را به فیلم وارد کرده وموجب شده تا فیلم نامه نویس نتواند یک سیر داستانی مناسب را برای فیلم ایجاد کند و از آن جهت که تصمیم داشته اطلاعات مهمی را به مخاطب بدهد سعی کرده هر نکته ای که از نظر خودش دارای اهمیت بوده در آن جای دهد و چون این اطلاعات زیادتر از زمان یک فیلم سینمایی بوده اند این موضوع باعث شده تا فیلم یک داستان روشنی را برای مخاطب تعریف نکند و به همین دلیل است که در فیلم می بینیم که با سرعت اتفاقات زیادی در فیلم رخ می دهد و از یک موضوع مهم بدون اینکه به تمام زوایای آن اتفاق پرداخته شود به یک موضوع دیگری پرش می کند، که خود کارگردان هم به این مطلب اشاره کردند که وقتی تمام مطالعات لازم برای فیلم انجام شد حدود 1000 فیش در مقابل خود داشتم که همه این موارد مهم بود و باید در فیلم گنجانده می شد!!

فیلم "قلاده های طلا" با فیلم نامه ی ضعیفی مواجه است اما کارگردانی خوب اوالقاسم طالبی توانسته فیلم را به گونه ای ایجاد کند که مخاطب را تا آخر فیلم به همراه خود بکشاند. در بازسازی صحنه های اغتشاش و راهپیمایی مردم ظرافت های بسیار رعایت شده تا حدی که در بعضی موارد برای مخاطب تشخیص اینکه این صحنه ها واقعی هستند یا بازسازی شده اند بسیار سخت می شود و باید گفت که واقعا فیلم از این جهت قابل تحسین است. اما بدون شک باید این فیلم از فیلم های همتای خود که در این موضوع (وقایع بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال 88) ساخته شده اند (اخراجی های 3و پایان نامه) بسیار بهتر دانست اما درعین حال باید اعتراف کرد که فیلم با توجه به قابلیت های کارگردان و بازیگران فیلم می بایست در رتبه بسیار بهتری قرار می گرفت که متاسفانه اینگونه نشده است!

بازی "امین حیایی" در این فیلم نشان داد که در فیلم های قبلی خود تمام استعداد بازیگری خود را نشان نداده و دارای قابلیت هایی است که تا الآن رو نشده است! البته بازی دیگر بازیگران هم نسبتا مخاطب را راضی نگه می دارد و بازی "علیرام نورایی" نیز در این فیلم قطعا آینده بهتری را برای او رقم خواهد زد. 

از آنجا که این فیلم در ژانر فیلم های جاسوسی قرار می گیرد در مقایسه با سینمای ایران باید گفت که فیلم بسیار خوبیست چرا که اساسا در سینمای ایران فیلم قابل توجهی در این ژانر وجود ندارد اما فیلم از این جهت نیز خوب نتوانسته عمل کند و یکی دیگر از نقاط ضعف کارگردانی و فیلم نامه ی این فیلم همین مساله است که در فیلم سعی شده از ترفند هایی استفاده شود که مدام با رو دست زدن به مخاطب، او را تا اواخر فیلم در ابهام قرار دهد و نتواند شخصیت های مثبت و منفی فیلم را از هم تشخیص دهد اما همین مساله بصورت دقیق و حرفه ای از آب در نیامده به گونه ای که حتی ممکن است مخاطب در پایان فیلم این گونه تصور کند که فیلم را به خاطر ظرافت های زیادی که در آن به کار برده شده متوجه نشده است اما این اتفاق به عکس رخ داده و کارگردان فضای تعلیق فیلم را تا حدی بالا برده که موجب برداشت اشتباه مخاطب از فیلم می شود. 

در مجموع می توان گفت که این فیلم برای مخاطب عام بسیار راضی کننده است (البته در صورتی که با پیش زمینه فکری به تماشای فیلم ننشیند) چرا که داستان نسبتا سریعی که برای مخاطب روایت می شود اگرچه که دارای نقاط ضعفی هم باشد ولی سیر سریع داستان فیلم و پشت سر هم قرار دادن اتفاقات مهم موجب می شود که مخاطب نتواند اتفاقات قبلی را به خوبی در ذهن خود تحلیل کند؛ ولی قطعا فیلم "قلاده های طلا" رضایت کسانی که با دقت بیشتری به بررسی فیلم می پردازند را به طور کامل حاصل نمی کند.

نکته بسیار عجیب این فیلم که از نقاط مثبت فیلم به حساب می آید نفوذ بسیار هوشمندانه کارگردان به محیط سازمان اطلاعات و مطرح کردن برخی مسایلی است که تا چند سال قبل جزء خط قرمز های سینما به حساب می آمد. وقتی درباره فیلم "به رنگ ارغوان" ساخته "ابراهیم حاتمی کیا" اینگونه شنیده می شد که به دلیل مطرح کردن بعضی از ترفند های اطلاعاتی توقیف شده در حالی که این فیلم فقط یک مساله بسیار ساده (تغییر فونت) را مطرح کرده؛ باید امتیاز بسیار ویژه ای برای فیلم "قلاده های طلا" قایل شد که توانسته محیط سازمان اطلاعات را به خوبی بازسازی کند و حتی تا این حد پیش رفته که یکی از مهمترن مسئولین سازمان اطلاعات را به عنوان جاسوس بیگانه معرفی کرده (که البته فیلم طبق اسناد و مدارک این موضوع را مستند بیان می کند) و شاید همین نکته موجب شده این فیلم بتواند لقب "سیاسی ترین فیلم تاریخ سینمای ایران" را از آن خود کند.

اما نکته عجیب تر این است که در فضای سایبری بعضی سایتها و حزب های مختلف دست به تحریم این فیلم زده اند چرا که فیلم را به گونه دیده اند که در صدد تخریب و کنایه به بعضی از افکار خاص است اما در فیلم این اتفاق به عکس رخ داده است و از طرفی وزارت اطلاعات را سازمانی نفوذ پذیر معرفی کرده و از طرف دیگر هم قشر معترضین به انتخابات را از گروه اغتشاش کنندگان کاملا جدا کرده است.

شما نیز می‌توانید نقدها و یادداشت‌های خود درباره آثار سینما و تلویزیون را با نام خودتان در منظوم (معتبرترین مرجع نقد سینما و تلویزیون ایران) منتشر کنید. هم‌اکنون مطالب خود را به آدرس ایمیل Admin@Manzoom.ir برای ما ارسال کنید.

نقد، یادداشت، تحلیل، بررسی و معرفی منتقدین از فیلم‌های سینمایی، سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ایرانی را در صفحه نقد فیلم سایت منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران بخوانید.  [منظوم تنها ناشر نقدها است و این به معنای تایید دیدگاه منتقدان نیست.]