سینمای مدرن را نمی‌فهمیم همان‌قدر که کباب سنتی را

«خانه دیگری» به کارگردانی «بهنوش صادقی» آن‌چنان زننده به نمایش خانواده‌های تنگ دست پرداخته است که تا به‌حال در سینمای ایران نمونه‌اش را نداشته‌ایم. از همان سکانس ابتدایی که «مرجان» با بازی «لیلا زارع» در سراشیبی جاده در حال رفتن از دنیای سخت اما صادق مدرن به سمت دنیای سرشار از دروغ و فریب جنوب شهری است، می‌توان به همه نیت کارگردان پی برد. درسکانس بعدی «علیرضا جعفری» بچه جنوب شهری، ملیجک دایی‌نمای پولدار شده است تا در ازای رقصیدن و خنداندن او پولی به‌دست آورد؛ و سکانس بعدی که همه به اسم خدا دروغ می‌گویند و همدیگر را گول می‌زنند تا عده‌ای دیه ناحق را بگیرند و عده‌ای دیگر دیه حق را ناحق کنند و بعد از آن در برابر چشمان نظاره‌گر خدا (نمای از بالای حیاط که همراه شده بود با صدای اذان) به سمت نماز خواندن بروند.

پژمان بازغی و گوهر خیراندیش در خانه دیگری

این سکانس‌های تحقیرآمیز تا انتهای فیلم تکرار می‌شود. انگار سینمای بهنوش صادقی فیلم اولی، همان سینمای مقابل هم قرار دادن انسان رنسانسی در برابر انسان بدوی است. انسان بدوی‌ای که اینجا هیولایی جنوب شهری شده است که چاپلوسی می‌کند، دروغ می‌گوید، مذهب می‌بافد. هیولایی که خودش بیمار روحی است ولی دارد تلاش می‌کند تا با نگهداری از بیماری جسمی، خودش را شبیه انسان رنسانسی کند؛ خانه را به‌دست آورد، پولی به جیب بزند و لباس‌هایی شبیه انسان‌های رنسانسی بپوشد.
سینما حتی در منطق نئورئالیستی خود، و یا بدتر در گزاره‌های ماتریالیستی‌اش این همه تلخ نبوده است که در سینمای ایران شاهد آن هستیم. گفتمان نوستالژیک تاریخ سینما درباره واقعیت (حتی اروپایی‌اش) همیشه توجه به این نکته بوده است که زندگی واقعی از سینما تلخ‌تر است. اما این گفتمان در سینمای ایران تبدیل شده است به اینکه: دنیای واقعی خیلی شیرین‌تر از سینمای ایران است. به شما قول می‌دهم این فیلم ارزش دیدن ندارد، ترکیبی از بدترین لحظه‌های زندگی است که قرار نیست اضطراب دنیای مدرن را کاهش دهد، فقط می‌خواهد شبیه دنیای سنتی نباشد. ذوق دارد شبیه کارگردانش هر چه زوتر به دنیای مدرن بپیوندد. اما تعریفش از دنیای مدرن، مدرنیته نیست، بلکه همان کباب سنتی است که در رستوران‌های شمال شهر آماده طبخ گردد.

شما نیز می‌توانید نقدها و یادداشت‌های خود درباره آثار سینما و تلویزیون را با نام خودتان در منظوم (معتبرترین مرجع نقد سینما و تلویزیون ایران) منتشر کنید. هم‌اکنون مطالب خود را به آدرس ایمیل Admin@Manzoom.ir برای ما ارسال کنید.

نقد، یادداشت، تحلیل، بررسی و معرفی منتقدین از فیلم‌های سینمایی، سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ایرانی را در صفحه نقد فیلم سایت منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران بخوانید.  [منظوم تنها ناشر نقدها است و این به معنای تایید دیدگاه منتقدان نیست.]