نقد و بررسی فیلم دنیای ژوراسیک

دایناسورهای استیون اسپیلبرگ در دهه ی 90 میلادی، علاوه بر بدیع و جذابیتشان، مجموعه ای از تکنولوژی ها و تکنیک های جدید در جلوه های ویژه و البته سیستم صداگذاری را با خود به سینما آوردند تا ترس تماشای این دایناسورهای ترسناک هیجان انگیز و به یاد ماندنی باشد. اما با ساخته شدن دنباله هایی برای این اثر، از میزان تاثیرگذاری آنان در ذهن تماشاگر کاسته شد و در نهایت آخرین قسمت از این مجموعه در سال 2001 با عنوان « پارک ژوراسیک 3 » تبدیل به ضعیف ترین عنوان از این مجموعه شد که صدای منتقدان و هواداران را هم درآورد.

حالا پس از گذشت 14 سال از آخرین حضور دایناسورها بر پرده سینماها، بار دیگر هالیوود این دایناسورهای عظیم الجثه را به سینما بازگردانده و با توجه به پیشرفت چشمگیر تکنولوژی در سالهای اخیر، هواداران فیلم انتظار بسیار بالایی از این فیلم دارند. اما آیا « دنیای ژوراسیک » توانسته انتظارات را برآورده کند؟

پس از گذشت 22 سال از اتفاقات فیلم « پارک ژوراسیک » ، حالا این پارک تبدیل به مکانی پرسود شده که خانواده ها به همراه فرزندانشان برای تماشا و لذت بردن از دایناسورهای عظیم الجثه به این محل می آیند. اما درست در زمانی که به نظر می رسد همه چیز تحت کنترل باشد، یک سرمایه دار هندی تبار به نام ماسرانی ( عرفان خان ) برای سود بیشتر، به دانشمندان دستور می دهد تا دایناسوری بزرگتر و بسیار ترسناک بوجود آورند که نتیجه اش منجر به خلق دایناسوری به نام " ایندامینوس رکس " می گردد که چند برابر بزرگتر از تی رکس است! در ادامه داستان این موجود عظیم الجثه از قفسی که برایش تعیبه شده فرار می کند و منجر به بروز یک فاجعه می شود که...

کارگردانی « دنیای ژوراسیک » برعهده کالین تروورو قرار گرفته که تنها ساخته سینمایی اش، فیلمی غیرمتعارف اما جسورانه به نام « امنیت تضمین نشده » بوده و حالا در دومین تجربه کارگردانی اش، اثری با بودجه عظیم در اختیارش قرار گرفته تا بتواند خلاقیت های خود را در رده ای بالاتر محک بزند و خوشبختانه تروورو در بخش اصلی فیلم که هدایت اکشن و جلوه های ویژه است،عملکرد شایسته ای داشته است.

« دنیای ژوراسیک » در بخش ضرباهنگ و اکشن در مقایسه با دو قسمت قبلی این اثر، یک سر و گردن بالاتر است و به جایگاه شایسته تری دست پیدا می کند. به نظر می رسد که تروورو به خوبی با دایناسورهای استیون اسپیلبرگ ارتباط برقرار کرده و می دانسته که چطور باید از حضور آنان در داستان کم و بیش کلیشه ای که این سری از فیلمها داشته اند استفاده کند. در « دنیای ژوراسیک » ما شاهد حضور یک گونه جدید از دایناسور به نام "ایندامینوس رکس " هستیم که از لحاظ ابعادی " تی رکس " را به چالش می کشد! شاید باور اینکه در سری فیلمهای « ژوراسیک » می شد هیولایی بزرگتر از " تی رکس " را مشاهده کرد، کمی غیرمحتمل به نظر می رسد اما « دنیای ژوراسیک » به ما ثابت می کند که هیچ چیز غیرممکن نیست!

تروورو به خوبی موفق شده از پتانسیل های حضور این دایناسور در جریان داستان استفاده کند و وی را در موقعیت های مملوء از هیجان قرار دهد که به راحتی قادر است آدرنالین خون تماشاگر را افزایش دهد. به حضور جذاب این هیولا باید دایناسورهای کوچک را هم اضافه کرد که طبق معمول با طعمه هایشان بازی کرده و نقش تعلیق را در این سری از فیلمها برعهده دارند و خیلی نمی توانند خطرناک باشند! هنر تروورو در کارگردانی « دنیای ژوراسیک » این بوده که به خوبی حضور گونه های مختلف از دایناسورها را در جریان داستان مدیریت کرده و از حضور بی نظم و قاعده آنها در صحنه ها و استفاده از تدوین تند و شلاقی برای ایجاد هیجان بیشتر در مخاطب، خودداری کرده است. احتمالا تروورو نیم نگاهی هم به سرنوشت سری فیلهای « ترنسفورمرز » داشته و اصلا دوست نداشته فیلمش شباهتی به صحنه های شلوغ و درهم این فیلم داشته باشد!

اما « دنیای ژوراسیک » علی رغم ویژگی های مثبتی که در اکشن، جلوه های ویژه و البته فیلمبرداری دارد و به اندازه کافی تحسین مخاطب را بر می انگیزد، در بخش فیلمنامه مشکلات عجیب و غریبی دارد که باعث می شود نتوان مهر استانداردی بر این اثر زد. شخصیت های « دنیای ژوراسیک » توانایی این را ندارند که از حالت تک بعدی خارج شده و تبدیل به شخصیت شوند. شخصیت ماسرانی که نماینده قشر سرمایه دار است و طمع بی نهایتی برای رسیدن به قدرت و ثروت دارد، توانایی خارج شدن از کالبد خود را ندارد و بدتر از همه این موارد باید به شخصیت کلیر ( با بازی بریس دالاس هاوارد ) اشاره کرد.

شخصیت مدیر مجموعه با بازی دالاس هاوارد، از جمله کلیشه ای ترین پرداخت های ممکن را دارا است که ردپایش اغلب در دهه ی 80 و 90 مشاهده می شد. کلیر مدیری سخت گیر و کم اعصاب هست که به نظر می رسد به استقلال شخصیتی رسیده باشد و ایده آلی برای ریاست یک زن در زمانه کنونی. اما در جریان فیلم کم کم این حس مدیریت و سخت گیری بی آنکه اتفاق ویژه ای رخ دهد، از بین می رود و کلیر تبدیل به زنی آماده زندگی مشترک و فرزند داری می گردد! این سیر تغییر و تحول ناگهانی شخصیت ها و البته عدم پرداخت مناسب آنها، از جمله عواملی است که باعث می شود در حین تماشای فیلم، خیلی کاری به شخصیت ها نداشته باشیم و همواره منتظر حضور دایناسورها و آدمخواری شان باشیم!

تماشای « دنیای ژوراسیک » با حذف تمرکز بر روی شخصیت ها، تجربه ای هیجان انگیز و تماشایی خواهد بود که قطعا رضایت مخاطب را به همراه خواهد داشت. تماشای دایناسورها پس از سالها بر پرده سینماها به لطف تکنولوژی های جدید کامپیوتری، لحظات هیجان انگیزی را فراهم کرده که به سختی می توان به تماشایش نشست و از اینهمه فریاد موجودات منقرض شده لذت نبرد.