«شاهزاده روم» فیلمی پیشرو است / نقدشفاهی

ناصر گل محمدی، از اساتید دانشگاهی رشته انیمیشن در ایران با اعلام تبریک به تیم تولید انیمیشن «شاهزاده روم» گفت: این اتفاق مبارکی است در عرصه انیمیشن کشور ما که نیاز به گفتگوهای فراوان دارد و امیدواریم فتح باب شود برای کارهای آینده.ما مدرسه ای به این اثر نگاه می کنیم پس یا باید تعریف کنیم یا باید نقد کنیم. همه خوشحال هستند که این فیلم ساخته شده است. از «شاهزاده روم» باید تقدیر و تمجید کرد اما باید دلایل علمی آن را هم گفت.

آنچه که مردم نمی دانند و فیلم را برجسته می‌کند مربوط به عقبه‌ای است که از دوستان در ذهن داریم. زمانی که اولین انیمیشن ها در ایران ساخته می شد.گربه های اشرافی روی پرده اکران بود و ما آرزو داشتیم اساتیدی داشته باشیم تاانیمیشن را به ما بیاموزند.از آن زمان تابه حال فاصله کمی به سرعت طی شده است. استعدادهای جوان به سرعت این دوی ماراتن را می گذرانند و یک ادای دین در آثارشان هویداست و از این منظر کارهایشان مهم هستند.

حسن دیگر کار هنرمندان ایرانی در این است که متفاوت از کارهای غربی هستند و فکر نمی کنند که دارند کار اقتصادی انجام می دهند. آنها ادای دین می کنند.این بسیار دشوار است که روی موضوعات امام زمان و اولیاء کار کنیم و یک کار کلیشه ای نسازیم. زمانی که درباره فن انیمیشن صحبت می‌کنیم باید بگوییم در رندرینگ، مدلینگ و حرکت بافت ها و مفصل ها خیلی قوی شده ایم. اما سینما یک زبانی دارد به نام سینما لنگوییج که باعث اختلاف در ساختارها است. متاسفانه در این بخش هنوز مشکلات زیادی داریم که این فیلم هم از آن رنج می برد.

ما باید به این فکر کنیم که آیا شوخی به ساختار یک فیلم شاعرانه میخورد یا نه؟یا زمانی که داستان لازم دارد آن را بسط و گسترش داده‌ایم؟ برای جذابیت فیلم نباید به شوخی‌هایی دست بزنیم که در داستان مورد حمایت قرار نمی‌گیرد. این بحث‌ها هم فنی است و مربوط به فیلمنامه است که دوستان انیمیشن‌ساز ما در این بخش به کار بیشتری احتیاج دارند. در انیمیشن های بلند شخصیت اصلی متحول می‌شود و کامل می‌شود ولی در این انیمیشن تصویر تنها گفتگوها را همراهی می‌کند.

سینمای انیمیشن‌ ژاپن به این نتیجه رسیده است که آنچه باعث حیات و تداوم آثارشان می‌شود زبان سینمایی قوی است که با ساده ترین تکنیک‌ها انیمیشن سازی همراه است. ماهم نیاز داریم به آن سمت حرکت کنیم.

کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای اولین بار ۲ سال قبل از انقلاب آموزش انیمیشن سازی را شروع کرد. بعد از انقلاب فرهنگی هم در سال ۹۲ دانشگاه سینما و در سال ۷۲ دانشگاه هنر فوق لیسانس این رشته را تاسیس کرد. در ابتدا بچه‌هایی که درس می‌خوانند حتی می‌ترسند سراغ کارحرفه ای بروند. از آنطرف کسانی که کار حرفه‌ای می‌کنند کمتر نیاز به دوره های اکادمیک را حس می‌کنند. این وسط خطاهای بزرگ دیده می‌شود که مثلا افراد نمی دانند کاراکتر در سیلوئت است که دیده و فهمیده می‌شود.

در فیلم «شاهزاده روم» عرب‌ها و رومی ها همه مثل هم راه می‌روند و انگار فقط لباس آنها عوض شده است.آن چیزی که کاراکترهای ما را ملی و بومی می کند مزه آن است . مثلا با دیدن هر شخصیتی متوجه می‌شویم برای کدام کشور است. آنجاست که باید حس کاراکتر را جست و جو کنیم. باید کاراکترها از کلیشه فاصله بگیرند. متاسفانه رفرنس تصویر بچه‌های ما غربی شده است. حتی در فضاسازی‌ها هم گرفتار این مشکل هستیم. فضاسازی های ماهم دچار تناقض است و درست تعریف نشده است.

به نظر من رابطه فیلم نامه نویس و کارگردان بسیار مهم است. مثلا سکانس زلزله برای ما وهم انگیز نیست. این اشکال دکوپاژ است. اصلا وهم انگیز بودن زلزله دیده نمی شود. مثلا فسق و فجور روم باید دیده شود تا پاک دامن بودن ملیکا دیده شود. فسق و فجور با جشن اشتباه گرفته شده است. می توانست ستم و ظلم و فضای تاریک هم وجود داشته باشد. یکی از اتفاقاتی که در انیمیشن ما اتفاق افتاده است اینست که آدم ها برسر جای خودشان یخ شده اند و تکان نمیخورند و پویایی ۳D MAX دیده نمی شود. اینها نیاز به رابطه فیلم نامه نویس و کارگردان است که باید اتفاق بیفتد. با همه اینها از ارزش «شاهزاده روم» کم یک آثار خیلی خوب ایرانی است کم نمی‌شود.

شما نیز می‌توانید نقدها و یادداشت‌های خود درباره آثار سینما و تلویزیون را با نام خودتان در منظوم (معتبرترین مرجع نقد سینما و تلویزیون ایران) منتشر کنید. هم‌اکنون مطالب خود را به آدرس ایمیل Admin@Manzoom.ir برای ما ارسال کنید.

نقد، یادداشت، تحلیل، بررسی و معرفی منتقدین از فیلم‌های سینمایی، سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ایرانی را در صفحه نقد فیلم سایت منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران بخوانید.  [منظوم تنها ناشر نقدها است و این به معنای تایید دیدگاه منتقدان نیست.]