نقد و بررسی فیلم الویس و نیکسون

ملاقات سلطان راک اند رول یعنی الویس پریسلی و رئیس جمهور وقت ایالات متحده ریچارد نیکسون، یکی از تاریخی ترین اتفاقات این کشور در قرن بیستم است. داستان این ملاقات از جایی شروع شد که الویس پریسلی که تمام نشان های پلیس را در زمان اوج شهرت به همراه داشت و از نفوذ اجتماعی بسیار بالایی نیز برخوردار بود، برای رسمیت بخشیدن به حمل انواع و اقسام سلاح و مواد مخدری که به همراه داشت، تصمیم گرفت تا از کاخ سفید درخواست اعطای درجه « مامور فدرال مبارزه با مواد مخدر و داروهای خطرناک » به وی نماید. با این مجوز الویس می توانست با اختیاراتی دوچندان ، نگرانی هایش بابت حمل سلاح و مواد مخدر را برطرف نماید.

به همین منظور او شخصا نامه ای را به کاخ سفید برد و درخواست ملاقات با ریچارد نیکسون را مطرح نمود. نامه او در کاخ سفید توسط یکی از طرفدارانش که در آنجا سمتی داشت، به رئیس دفتر نیکسون رسید و در نهایت ترتیب این ملاقات بین پریسلی و نیکسون داده شد. در این ملاقات عجیب و غریب و غیرمنتظره، الویس پریسلی به نیکسون گفت که نقش گروه موسیقی « بیتلز » در روحیات ضد آمریکایی بسیار زیاد است (!) و او همچنین مطالعات زیادی درباره مواد مخدر و شستشوی مغزی کمونیست ها انجام داده و می خواهد که از این طریق به کشورش خدمت کند. در آن سوی قضیه نیز نیکسون به پریسلی گفت که تظاهر کنندگان ضد آمریکایی اغلب از استعمال کنندگان مواد مخدر هستند و رهبرانشان هم اَبَر معتاد! در پایان این ملاقات، نیکسون با اعطای نشان " مامور فدرال " به پریسلی موافقت کرد و در پایان این جلسه نیز تصویری از این ملاقات ثبت شد که امروزه به یکی از مشهورترین تصاویر تاریخ تبدیل شده است.

ملاقات نیکسون و پریسلی از این جهت حائز اهمیت بود که این دو از لحاظ شخصیتی کاملا در مقابل یکدیگر قرار داشتند و کوچترین وجه اشتراکی که بخواهد این دو را سر یک میز بنشاند وجود نداشت. نیکسون فردی بسیار آرام و در عین حال رسمی و در نقطه مقابل، الویس پریسلی قرار داشت که همواره در حال چرخاندن کمر بود و یک لحظه هم قابل کنترل نبود. حال ملاقات تاریخی این دو در سال 1970 دستمایه ساخت فیلمی کمدی تحت عنوان « نیکسون و الویس » شده است، فیلمی که به اتفاقات رخ داده در روز ملاقات این دو در کاخ سفید می پردازد.

داستان فیلم از نقطه ای آغاز می شود که الویس پریسلی ( مایکل شانون ) در اوج شهرت قرار دارد و تنها احساس میکند که در راهش می بایست نشان " مامور فدرال مبارزه با مواد مخدر " را دریافت کند. به همین منظور وی نامه ای را برای ریچارد نیکسون ( کوین اسپیسی ) ارسال می کند تا از او درخواست ملاقات کند. نیکسون هم پس از مشورت با مشاورینش در نهایت راضی به پذیرش الویس می شود. اما ورود الویس به کاخ سفید و رفتارهای عجیبش اتفاقاتی را پدید می آورد که ...

« نیکسون و پریسلی » براساس چند کتاب و روایت مختلف ساخته شده است تا بتواند نزدیک ترین منبع تصویری برای این ملاقات تاریخی باشد. از این رو تماشاگر می تواند به جزئیات جذابی که کمتر درباره این ملاقات شنیده پی ببرد. اما بخشی از فیلم که شامل شوخی های الویس با رئیس جمهور و کارکنان می شود، سندیت تاریخی مشخصی ندارد و با اینکه گفته می شود پریسلی در ملاقات با رئیس جمهور حرکات عجیب و غریبی انجام می داده و حتی به شانه او زده و او را به آغوش می کشیده، اما می توان مطمئن بود که او تا این حد همپریشان احوال نبوده است!

لیزا جانسون ، کارگردان این فیلم که در کارنامه اش درام قابل قبول « بازگشت » دیده می شود، برای روایت داستانش ترجیح داده از فرم کمدی استفاده کند که به نظر می رسد بهترین انتخاب ممکن برای این داستان باشد. خوشبختانه فیلم با اینکه می توانسته از ملاقات این دو فرد تاثیرگزار تاریخ، یک ملاقات دراماتیک با انبوهی از پیامهای سیاسی و اجتماعی بیرون بکشد، اما خود را از این موقعیت کنار کشیده تا داستان ملاقات نیکسون و پریسلی که همواره از آن به زبان طنز یاد می شود، با همین حال و هوا به روی پرده برود که نتیجه اش نیز مثبت بوده.

« نیکسون و الویس » شوخی های بامزه تاریخی زیادی در خود جای داده که بخشی از آن به دوران ریاست جمهوری نیکسون باز می گردد و البته بخش زیادی از آن به وضعییت اجتماعی و شهرت الویس که شوخی های زیادی را شامل می شود. نکته جالب اینجاست که این شوخی های اغلب بامزه توسط 3 فیلمنامه نویس به رشته نگارش درآمده که هر سه آنها بیشتر به عنوان بازیگر شناخته می شوند! به نظر می رسد که علاقه شخصی این افراد به این واقعه تاریخی و البته تسلط بر اتفاقات پیرامون نیکسون و پریسلی در زمان مذکور، باعث شده تا بتوانند بهترین موقعیت های ممکن را در جریان فیلم خلق کنند و نتیجه هم به احتمال زیاد برای طرفداران این افراد راضی کننده خواهد بود.

عمده ایراد فیلم را شاید بتوان به عدم دنبال کردن خط داستانی مشخص مرتبط دانست که در فیلم به خوبی نمایان است. فیلم تا زمانی که پریسلی به ملاقات نیکسون می رود دارای خط داستانی مشخصی است اما پس از این ملاقات، فیلم هیچ ایده ای برای ایجاد خط داستانی ندارد و تنها به ایجاد موقعیت های کمیک پراکنده بسنده می کند که خوشبختانه آنقدر بی مزه از آب در نیامده اند که حوصله تماشاگر را سر ببرد. شاید اگر این شوخی ها در قالب یک خط داستانی مشخص به مخاطب ارائه می شد، می توانستیم از تماشای « نیکسون و الویس » لذت بیشتری ببریم.

اما نکته ای که هنگام تماشای فیلم قطعا مورد توجه مخاطب ایرانی قرار خواهد گرفت، استفاده از مایکل شانون در نقش الویس پریسلی است. شانون با اینکه بازیگر خوبی است و تا جایی هم که می توانسته سعی کرده حرکات پریسلی را در هنگام بازی تقلید کند اما بصورت بالقوه هیچ شباهتی به پریسلی ندارد. به نظر می رسد چنانچه محدودیت های موجود برای حضور ایرانیان در سینمای جهان وجود نمی داشت، حسام نواب صفوی می توانست برگ برنده سازندگان برای بازی در این فیلم باشد و جهان را به حیرت وا دارد. نواب صفوی قطعا با بازی در این فیلم می توانست ره صد ساله را یک شبه طی کند و حتی به جنجالی ترین چهره سینمایی سال مبدل شود. کوین اسپیسی در نقش ریچارد نیکسون باورپذیر است و هم از لحاظ گفتاری و هم از لحاظ ظاهر، شباهت نزدیک تری به نیکسون پیدا کرده است. اسپیسی در سالهای گذشته و پس از بازی در سریال محبوب « خانه پوشالی » به انتخاب مطمئن تهیه کنندگان برای ایفای نقش رئیس تبدیل شده است.

« نیکسون و پریسلی » در مجموع اثری سرگرم کننده است که براساس یک رویداد مهم تاریخی ساخته شده و البته شوخی های بامزه ای هم در جریان فیلم مطرح می نماید. فیلم جدید لیزا جانسون کوچک و بی ادعاست و قصد گفتن حرف بزرگ و تاثیرگزاری هم ندارد که یک نکته مثبت ویژه است. به همین جهت می توان به راحتی به تماشای داستان عجیب وغریب ملاقات دو شخصیت تاثیرگزار قرن بیستم، الویس پریسلی و ریچارد نیکسون ، نشست. ملاقاتی که البته داستانش در فیلم خیلی هم منطبق با واقعیت نیست و اتفاقا همین مسئله سبب شده تا دست سازندگان برای ساخت موقعیت های کمیک بازتر باشد. اسرار ملاقات نیکسون و پریسلی شاید هرگز در تاریخ افشا نشد اما حداقل در این فیلم به خوبی با آن شوخی شده است!