نجف دریا بندری (۱۳۰۹-۱۳۹۹) مترجم پیشکسوت آثار برتراند راسل، ویلیام فاگنر، همینگوی، ... و همچنین نویسنده صدها مقاله در باب ادبیات، تاریخ و فلسفه در‌گذشت. در اواخر دهه ۲۰ و اوایل دهه ۳۰ شمسی در آبادان سینماهایی بودند که فیلم‌های انگلیسی زبان نمایش می‌دادند. او زبان انگلیسی را به طور خودآموز و به کمک این فیلم‌ها آموخت و بعدها به یکی از بزرگ‌ترین مترجمان ایران بدل شد. دریابندری مرد خودساخته ای بود. او درس خواندۀ دانشگاه نبود. هر آنچه آموخت از زندگی و تجربه های خود آموخت. محمد علی موحد در مجلس بزرگداشت او به نکتۀ درستی اشاره کرد که: "نجف آدمی است خود آموخته، خود استاد خود بوده، خود کشته و خود درویده." ناصر تقوایی از دوستان دیرینه‌ی نجف دریابندری درباره او می‌گوید: “زمانی‌ که نجف دریابندری کارش را شروع کرد ما آبادان بودیم. او هم در آبادان کارمند شرکت نفت بود و در اداره روابط عمومی شرکت نفت کار می‌کرد. این اداره روزنامه‌ای درمی‌آ‌ورد به نام «خبرهای روز» که روزانه منتشر می‌شد. خبرهای صنعت نفت و پالایشگاه‌های کشور را منتشر می‌کرد. بخشی را هم به سینما اختصاص داده بود. فیلم‌هایی را که از انگلستان می‌آوردند، بدون زیرنویس به زبان‌اصلی در سینمای شرکت نفت نمایش می‌دادند. ما با سینما از طریق همین فیلم‌ها آشنا شدیم. نجف در روزنامه «خبر‌های روز» خلاصه‌ای از قصه این فیلم‌ها را می‌نوشت و منتشر می‌کرد. افرادی مثل من که با زبان انگلیسی‌ کمتر آشنا بودند از طریق این خلاصه فیلم‌ها از داستان فیلم‌ها اطلاع پیدا می‌کردند. خلاصه‌فیلم‌هایی‌ که می‌نوشت فوق‌العاده قشنگ بود و خیلی‌ طرفدار داشت. اسم نجف دریابندری به‌عنوان نویسنده از همین‌جا سر زبان‌ها افتاد. به خاطر دارم که بچه‌های هم‌سن‌وسال من شیفته شیوه نوشته‌های او بودند، ولی با خودش آشنایی نداشتیم.” محمود دولت آبادی نویسنده‌ی برجسته‌ی معاصر در تولد ۸۴ سالگی نجف گفت: «اگر نجف دریابندری نبود جهان ما اتفاق بزرگی را کم داشت.» امروز به جد و با افتخار می‌توان گفت نجف دریابندری یکی از بهترین مترجمان ایران است و با ترجمه‌های پر قدرت‌اش سهم به سزایی در شناساندن ادبیات دیگر کشورها در زبان فارسی داشته است.