نقد فیلم بن هور

«بن‌هور» به کارگردانی فیلمساز مشهور ویلیام وایلر. این فیلم با زمانی نسبتاً طولانی، روایت‌گر داستانی جذاب و پرفراز و نشیب است. داستانی آمیخته به دوستی، خیانت، عشق، نفرت، انتقام و... . بن‌هور با ویژگی‌‌های خاص و ارزشمند خود نه‌تنها از نظر ساختار، بلکه از نظر شخصیت‌پردازی بسیار تأثیرگذار و جذاب است. بازیگر ماهر امریکایی چارلتون هوستون شخصیت بن‌هور را به زیبایی هر چه تمام‌تر به تماشاگر معرفی می‌کند. نقش‌آفرینی یکدست و باورپذیر وی، حس هم‌ذات‌پنداری و هم‌دردی را در مخاطب به‌وجود می‌آورد. جدا از بازی درخشان بازیگر نقش اول فیلم از نظر فیلمبرداری، کارگردانی و تدوین و همچنین طراحی صحنه بسیار موفق و حرفه‌ای بوده است و به همین جهت یازده جایزه اسکار را از آن خود کرده است. بن‌هور نخستین فیلمی است که به یازده اسکار دست یافته است. داستان این فیلم در زمان امپراتوری رم می‌گذرد. دو نجیب‌زاده بن‌هور و مسالا که دوستان زمان کودکی هستند، بر اثر اتفاقاتی به دشمنان آشتی‌ناپذیر یکدیگر تبدیل می‌شوند. فیلم در زمان حکومت آنتونیو نماینده رم در اورشلیم اتفاق می‌افتد. سپاهیان تازه نفس رومی وارد سرزمین فلسطین می‌شوند و پس از عبور از ناصریه به اورشلیم وارد می‌شوند. مسالا در دیدار با بن‌هور خبر از حرکت والیر کراتوس به اورشلیم در آینده نزدیک می‌دهد و از او می‌خواهد با استفاده از نفوذ خود مردم را به همکاری با حکومت روم فراخواند، ولی بن‌هور قدرتمندانه با درخواست او مخالفت کرده و فراخوانی را همکاری با حکومت روم و خیانت به مردم می‌داند. این مخالفت سبب نابودی خانواده و اسارت وی و مادر و خواهرش می‌شود. اما در میان فرازونشیب‌های داستان سرانجام شانس به بن‌هور روی ‌آورده و او را در مقامی قرار می‌دهد تا بتواند انتقام خود را از مسالا گرفته و مادر و خواهرش را بیابد. در این میان در زمان‌ها و مکان‌هایی گوناگون و تصادفی او با عیسی ناصری برخورد می‌کند و در انتهای داستان به شناخت و باور مسیح می‌انجامد. معجزه‌ای از سوی پیامبر، مادر و خواهر او را از بیماری مهلک نجات می‌دهد. در انتها پس از طی راه‌های سخت و توانفرسا سرانجام بن‌هور در کنار خانواده‌اش به آرامشی که جویای آن بود می‌رسد. بررسی و نقد این فیلم معروف و موفق در جلسه هفتم به عهده آقایان عبدالله اسفندیاری (منتقد)، رضا محمدی (مجری)، دکتر علی بیگدلی (تاریخدان) و ابوالحسن علوی طباطبایی (نویسنده و محقق) بوده است. اطلاعات تاریخی به همراه تجزیه و تحلیل فیلم از نظر ساختار به مخاطبان ارائه و مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت.