نقد و بررسی فیلم شورشی

« شورشی » نام دومین قسمت از کتاب نوجوانانه خانم ورونیکا راث است. البته به رسم سنت اخیر در هالیوود، کتاب سه گانه خانم راث در دنیای سینما تبدیل به چهارگانه شده و در واقع آخرین قسمت از این داستان در سینما در دو قسمت تهیه و ساخته خواهد شد تا بتواند سود هنگفتی که این دسته از آثار به جیب تهیه کنندگانش سرازیر می کنند را بدست آورد. کتاب « شورشی » در کشور عزیزمان با ترجمه خانم هدیه منصورکیایی توسط انتشارات نوروز هنر به چاپ رسیده و به راحتی قابل دسترس است.

داستان فیلم درست از جایی آغاز می شود که قسمت اول به پایان رسیده بود. تریس ( شیلین وود ) و فور ( تئو جیمز ) پس از فرار به بیرون دیوارها و خارج شدن از جامعه تحت کنترل جنین ( کیت وینسلت ) با گروه هایی در بیرون از مرز روبروه شده اند که با یکدیگر متحد هستند و یک هدف دارند؛ گروهی که Amity نام دارد و توسط زنی به نام جوآن ( اوکتاویا اسپنسر ) سرپرستی می شود، زنی که تریس نمی داند آیا او هم قدرت ماوراء طبیعی دارد یا خیر و...

یکی از ایرادات مشخصی که به قسمت اول با نام « ناهمتا » وارد بود، عدم پرداخت مناسب شخصیت ها و همچنین گنگ بودن فضای فیلم بود. رابرت شانکه با درک مناسب این موضوع ، برای ساخت قسمت دوم تمرکز خود را بر بسط و گسترش خرده داستانهای روایت شده در قسمت اول و همچنین پرداخت مناسب شخصیت های داستان از جمله فور قرار داده است.

در « شورشی » علی رغم اینکه تریس همچنان به عنوان نقش اصلی در داستان حضور دارد اما این فور است که به کانون توجه فیلم مبدل شده و در این قسمت اطلاعات بیشتری از او و گذشته اش در اختیار مخاطبین قرار داده می شود. این اتفاق مثبت باعث شده تا بخش کمی از مشکلات شخصیت پردازی در قسمت دوم کاسته شود و بالاخره بتوان کمی از فراز و نشیب های روحی شخصیت های داستان را درک کرد.

همچنین « شورشی » به بخش هایی از زوایای زندگی افراد و گروه های مختلف نیز می پردازد؛ موضوعی که در قسمت اول به صورت گنگ و مبهم به آن اشاره می شد و سازندگان تلاش لازم را برای معرفی دنیای فیلم و آدمهایش بکار نبسته بودند. اما در قسمت دوم رابرت شنکه کارگردان این فیلم، زمان بیشتری را برای معرفی این گروه ها اختصاص داده و خوشبختانه مخاطبین و مهمتر از همه خوانندگان کتاب نیز می توانند بالاخره دیگر گروه هایی که که در کتاب حضور فعالی داشتند و در فیلم خبری از آنها نبود را « شورشی » رویت کنند.

اما « شورشی » با تمام بهبودی که نسبت به نسخه اول پیدا کرده، کماکان در دنیایی سِیر می کند که درک آن و آدمهایش کار مشکل و طاقت فرسایی است؛ ایرادات فیلمنامه و حفره های منطقی چنان در « شورشی » سایه افکنده که لذت تماشای این اثر را برای تماشاگر بزرگسال تقریبا غیرممکن می سازد. متاسفانه بازیگران بزرگسال « شورشی » که اتفاقا همگی آنها اسکاری هم هستند ( از کیت وینسلت گرفته تا اکتاویا اسپنسر ) ایفاگر شخصیت هایی هستند که در کمترین میزان ضریب هوشی قرار دارند؛ مخصوصا جنین که در « شورشی » در راس دسته بدها قرار دارد و می بایست مغز متفکر سیستم باشد اما وظیفه انجام دادن انواع و اقسام حماقت های هیجان انگیز فیلم به وی سپرده شده است! حماقت هایی که اغلب با ساده ترین ترفندها توسط نوجوانان فیلم به شکست می انجامد.

اکشن و ضرباهنگ « شورشی » در مقایسه با « ناهمتا » از بهبود نسبی برخوردار شده و می توان در جریان فیلم چندتایی مبارزه هیجان انگیز مشاهده کرد که می تواند باعث برهم خوردن آدرنالین طبیعی خون گردد. کیفیت CGI فیلم مخصوصا در سکانس آتش سوزی تحسین برانگیز است و می تواند توجه هر تماشاگری را به خود معطوف کند.

بازی شیلین وودلی در « شورشی » در مجموع رضایت بخش است. وودلی که رفته رفته در حال تبدیل شدن به جنیفرلارنس دیگری در هالیوود است، توانسته تایید نوجوانان را برای حضور در این سری از داستانها بدست بیاورد و این موفقیت نوید روزهای بهتری را برای وی به همراه دارد. تئو جیمز که فیلم اینبار فرصت بیشتری در اختیار او قرار داده نیز روی هم رفته قابل هضم است به شرط آنکه در قسمت های بعدی کمتر وارد بُعد احساسی شود! اما بازی ستارگان « شورشی » ابدا در حد و اندازه های نامشان نیست. کیت وینسلت با سابقه درخشان هنری اش در نقش جنین، ناامید کننده تر از هر زمان دیگری است و برای نائومی واتس و اکتاویا اسپنسر نیز نمی توان دلیل قانع کننده ای برای حضور در فیلم یافت.

« شورشی » بطور مشخص متعلق به دنیای نوجوانان است و برای لذت بردن از فیلم نیازمند داشتن سن و سال نوجوانی می باشید. داستان فیلم ساده و پر از ایراد است. داستان قهرمانان نوجوانی که قرار است دنیا را از چنگال آدم بزرگ ها نجات دهند و در این میان گاها صحبت های احساسی هم میان خودشان رد و بدل کنند که اتفاقا آن هم پخته نیست و فضایی نوجوانانه دارد. با اینحال، پرورش تمام این سادگی ها در قسمت دوم بهبود داشته و جلوه های ویژه و اکشن فیلم نیز پیشرفت قابل توجهی داشته اند. پیشرفت یک اثر نوجوانانه در مقایسه با قسمت قبل آن، می تواند یک پیروزی تلقی شود چراکه اغلب دیده شده این آثار در مقایسه با قسمت قبل از افت محسوسی برخوردار می شدند؛ اتفاقی که برای « شورشی » رخ نداده است.