یادداشتی درباره فیلم «12 میمون»

فیلم 12 میمون اثر قابل توجهی در سینمای علمی ـ تخیلی است؛ هم به واسطه كارگردان پرآوازه‌اش و هم به واسطه داستان هیجان‌انگیزی كه روایت می‌كند، داستانی كه با ته‌مایه‌های فلسفی می‌تواند ذهن بیننده را درگیر خود كند.

12 میمون در واقع یكی از مهمترین فیلم‌های مربوط به سفر زمان است. داستان از آنجا شروع می‌شود كه در سال 1996 با انتشار ویروسی كشنده در نقاط مختلف جهان بیش از 5 میلیارد نفر از ساكنین سیاره ما نابود می‌شوند و مردم برای ادامه تمدن خود ناچار به سفر به اعماق زمین می‌شوند. تمدنی جدید با شرایط جدید در اعماق زمین و به دور از قلمروی جدید حكمرانی ویروس‌های كشنده شكل می‌گیرد، اما این افراد كه سودای بازگشت به سطح را دارند هر از گاهی یكی از زندانیان داوطلب خود را به سطح می‌فرستند تا نمونه‌هایی را جمع‌آوری كند كه وضعیت رشد و تكثیر ویروس را دنبال كنند.

در یكی از این سفر‌ها داوطلبی به نام جیمز كول مامور می‌شود كه با ماشین زمان به سال 1996 برگردانند شود تا اطلاعاتی درباره گروهی كه مسوول انتشار این ویروس بودند و خود را لشكر 12 میمون می‌نامیدند به دست آورند.

اما سوال‌های رایج درباره سفر در زمان باید پاسخ داده شود. سفر در زمان یكی از شاخه‌های علمی ـ تخیلی است كه با تناقض‌های بسیار مهمی همراه است؛ اگر یك انسان به گذشته سفر كند می‌تواند در آن تغییری ایجاد كند؟ و از آن مهمتر آیا ممكن است انسان با خودش در زمان گذشته روبه‌رو شود؟ اگر این اتفاق بیفتد چطور یك نفر در آن واحد 2 نفر خواهد بود و مهمتر این‌كه اگر كسی بخواهد در زمان سفر كند آیا زمان به همان تقدیری كه برای دیگران خواهد گذشت بر او نیز می‌گذرد؟ در این صورت او تنها می‌تواند در محدوده سن خود سفر در زمان داشته باشد و تازه در این صورت هم هیچ‌گاه رفت و آمد خود را به یاد نخواهد داشت چون زمانی كه مثلا انسانی 30‌ساله، 5 سال به عقب برگردد دیگر انسان 30 ساله نیست بلكه به انسانی 25 ساله تبدیل می‌شود.

خب ویژگی داستان‌های سفر در زمان، همین پیچیدگی‌هایش است و به همین دلیل این داستان فوق‌العاده در ذهن‌های كنجكاو مردم همچنان جالب و جذاب ‌مانده است.