موفقیت «لیسانسه ها» با فضای جفنگ و شوخی های به روز!

نگاه درست طنز

حسن وارسته، نویسنده فیلمنامه مجموعه‌های موفقی چون «پایتخت» است که ساخت آن تا سری پنجم رسیده و هنوز مخاطبان خاص خود را دارد.

این نویسنده با اشاره به جنس کمدی متفاوت «لیسانسه‌ها» می‌گوید: لیسانسه‌ها کمدی متفاوتی دارد و مشکلات نسل جوان را بیان می‌کند. همچنین پرداخت قصه‌اش هم صحیح است و انتخاب بازیگرانش بخوبی صورت گرفته است.

وارسته، کارگردانی سروش صحت را هم دیگر عامل موفقیت این مجموعه دانسته و می‌افزاید: صحت کارش را خوب بلد است. او سال‌هاست که در تلویزیون و سینما مشغول است و در این مدت کارنامه موفقی هم به دست آورده. به‌عنوان مثال،مجموعه موفق او «ساختمان پزشکان» را به خاطر می‌آورم که فقط طنز و مطایبه نبود، نقدهای اجتماعی می‌کرد و در میانه داستانش به برخی مشکلات نیش می‌زد. این ویژگی را در آثار دیگرش مثل همین لیسانسه‌ها هم شاهدیم و از این بابت به او تبریک می‌گویم.

نویسنده مجموعه‌های «دودکش» و «دیوار به دیوار» همچنین به کار دشوار نویسنده‌های طنز و محدودیت در پرداخت بسیاری از مسائل اشاره کرده و می‌گوید: بسیاری از ما طاقت طنز را نداریم و این اتفاق خوبی نیست. با این حال صحت کارش را بلد است و بینش درستی دارد. او فقط به دنبال خنداندن مخاطبانش نیست و در پس این خنده، زاویه نگاه و حرفی را دنبال می‌کند. این نقطه قوت آثار او از جمله همین لیسانسه‌هاست.

فضای طنز جفنگ

از جمله ریسک‌های اصلی ساخت سری‌های بعدی مجموعه‌های نمایشی، عدم استقبال مخاطبان از آن اثر و به‌اصطلاح گل نکردن دوباره‌اش در سطح جامعه است. لیسانسه‌ها کوشیده به روال سری نخستش، همچنان شوخی‌هایی به‌روز و تازه داشته باشد و با توجه به بازخوردهای مخاطبان، خلاقیت‌هایی تازه هم به آن بیفزاید. شوخی‌هایی که در همین چند قسمتی که از شروع پخش مجموعه گذشته، مورد قبول بینندگان واقع شده و بازخوردهایش در سطح جامعه و فضای مجازی دیده می‌شود.

شاهین امین، دیگر منتقد تلویزیون و سینماست که به تماشای هر دو سری مجموعه نشسته و البته نقدهایی هم به آن دارد. او به ما می‌گوید: مجموعه لیسانسه‌ها از همان سری اول ضعف‌هایی داشت و برخی نقاط خالی در داستان احساس می‌شد، با این حال به دلیل وجود کاراکترهای جذاب و فضایی که داشت در مجموع قابل قبول بود و توانست مخاطبان را سرگرم کند.

امین ادامه می‌دهد: لیسانسه‌ها فضای خاص و ابزوردی دارد که در فارسی به‌اصطلاح می‌توانیم جفنگ معنایش کنیم. این فضای دیوانه‌وار کاملا در قصه جا افتاده و در کنار شخصیت‌پردازی‌های درست، برای مخاطبان هم قابل درک است. به‌‌رغم تمام این نقاط قوت در سری دوم هنوز ماجراها بدرستی شکل نگرفته و انگار ایده‌ای ده دقیقه‌ای کش پیدا کرده است. اتفاقات خوب داستان دیگر در طول و عرض پیش نمی‌روند و این بی‌مایه بودن در سری دوم بشدت آزاردهنده است.

این منتقد می‌افزاید داستان‌های طنز و هر شبی، بیش از هر چیز به متن و روایت داستانی متکی‌اند و در سری دوم لیسانسه‌ها که تاکنون روی آنتن رفته، افت این دو مورد محسوس است.

راه رفتن روی لبه تیغ

سحـر عـصـر آزاد، روزنامه‌نگار و منتقد تلویزیون و سینما، زمان را برای قضاوت درخصوص سری دوم لیسانسه‌ها زود می‌داند و به جام‌جم می‌گوید: به نظرم باید فرصت بیشتری به داستان بدهیم و منتظر تغییرات و اتفاقات تازه‌اش باشیم.

این منتقد که ساختمان پزشکان را هنوز به‌عنوان موفق‌ترین اثر سروش صحت می‌داند، می‌گوید: سری اول لیسانسه‌ها در آن شرایط و در مقایسه با دیگر سریال‌هایی که در آن زمان در حال پخش بودند، اثر موفق‌تری محسوب می‌شد، کیفیت خوبی داشت و صحت و صفایی که دو نویسنده این کار هستند، توانسته‌اند ایده‌های ذهنی و طنزشان را در مرحله نگارش بخوبی روی کاغذ بیاورند.

عصر آزاد به ساخت سری دوم این مجموعه هم اشاره کرده و اضافه می‌کند: باید قبول کنیم که ساخت سری دوم از هر مجموعه‌ای، به منزله ریسک محسوب می‌شود و انتظار مخاطبان هم بالاتر می‌رود. گروه سازندگان لیسانسه‌ها این ریسک را پذیرفته‌اند و در شرایطی که به لحاظ ساخت آثار کمدی و طنز چندان کار قابل ارجاعی نداریم، ساخت این اثر،اتفاق خوبی به شمار می‌آید.

به گفته عصر آزاد، ساخت سری دوم از هر مجموعه‌ای شبیه راه رفتن روی لبه تیغ است و عوامل ساخت سریال باید حتما این نکته را در نظر داشته باشند که در کنار شخصیت‌های سابق، شخصیت‌های جدیدی را هم به مجموعه بیفزایند و به‌دنبال حفظ جذابیت اثر باشند.

با این حال،این منتقد ضعف‌هایی را هم به این مجموعه وارد دانسته و تصریح می‌کند: نوع فانتزی مجموعه را در قسمت نخست سری دوم خیلی دوست نداشتم. بهتر بود ابتدا با یک فضای رئال و موقعیت‌های طنز محدود شروع می‌کرد و بعد سراغ آن حجم از فانتزی می‌رفت تا مخاطب بهتر بپذیرد.

خوش‌ریتم و موفق

مازیار معاونی پزشک، شاعر، مترجم و منتقدی است که سری اول لیسانسه‌ها را پسندیده و این اثر را موفق ارزیابی می‌کند. او به خبرنگار ما می‌گوید: در شرایط کنونی بسیاری از کارگردان‌ها ترجیح می‌دهند اول سریالشان را در شبکه نمایش خانگی توزیع و بعد نسبت به پخش آن از تلویزیون اقدام کنند. در چنین شرایطی صحت سریالش را در تلویزیون روی آنتن فرستاده و سری دومش را هم ساخته است. ساخت سری دوم از سریالی که قرار نبوده ادامه داشته باشد، کار آسانی نیست و به نظرم این نقطه قوتی برای مجموعه محسوب می‌شود.

این منتقد با اشاره به نقاط مشترک آثار صحت ادامه می‌دهد: آثاری که صحت کارگردانی می‌کند همه خوش‌ریتم هستند، پرداخت خوبی دارند و این ویژگی‌ها در لیسانسه‌ها2 هم دیده می‌شود. بازی بازیگران بویژه هوتن شکیبا در نقش حبیب، تازگی دارد و چهره‌اش هنوز برای مخاطبان تلویزیون تکراری نشده است و شوخی‌های کلامی مختلف میان شخصیت‌ها بخوبی در دل متن جا گرفته‌اند.

معاونی به شروع قسمت نخست مجموعه در سری جدید هم اشاره کرده و می‌گوید: صحت آدم خوش‌‌فکری است. او بسادگی می‌توانست مانند بسیاری سریال‌های دیگر، قسمت اول را به یک آنچه گذشت و خلاصه قسمت‌های قبلی اختصاص بدهد و بعد ادامه داستان را روایت کند اما از این روایت فانتزی و حتی ورود به سریالی جدید استفاده کرد و اتفاقات بانمکی را رقم زد.

آخرین اخبار، رویدادها و حواشی روز سینما، تلویزیون، بازیگران و هنرمندان ایران را در صفحه‌ی اخبار منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران می‌‌توانید دنبال کنید.