‏باستر کیتون‏ (1274 - 1344)
Buster Keaton

ژوزف فرانک "باستر" کیتون در ۴ اکتبر ۱۸۹۵ متولد و در ۱ فوریه ۱۹۶۶درگذشت. وی بازیگر، کمدین، وودویلین، نویسنده و کارگردان برندهٔ اسکار آمریکایی بود. او بیشتر با فیلم های صامت درخشان و چهرهٔ همیشه بی حالتش که به «صورت سنگی بزرگ» مشهورش کرد، به خاطر آورده می شود.«ژنرال» یکی از ساخته های کیتون که خود نیز نقش اول آن را به عهده داشت، در نظرسنجی انستیتو فیلم آمریکا به عنوان هجدهمین فیلم برتر تاریخ سینما شناخته می شود.«جوزف فرانک کیتون» ملقب به باستر در ۴ اکتبر ۱۸۹۵ به دنیا آمد. سالروز تولدش مصادف بود با شکل گیری سینما به شکلی که امروزه آن را هنر هفتم می نامند. باستر در خانواده ای هنرمند به دنیا آمد. وقتی شش ماهه بود از چند پله سقوط کرد و سالم ماند؛ به همین دلیل او را «باستر» -به معنی عجیب- نامیدند.باستر بدن نرم و انعطاف پذیرش را از پدر و مادرش به ارث برده بود؛ موهبتی که در آینده در فیلم ها به کمکش آمد و او را تبدیل به بزرگ ترین بازیگر-کارگردانی کرد که بدل کار فیلم هایش نیز خودش بود. اولین نمایش باستر کیتون در سه سالگی به همراه والدینش به روی صحنه رفت. آن ها گروهی سه نفره را به نام گروه کیتون ها تشکیل داده بودند و وودویل هایی کوتاه را برای تماشاگران اجرا می کردند.صورت «سنگی»، بدن نرم، و جنب وجوش وصف ناپذیر کیتون از او شمایلی ماندگار ساخت. بازی کوتاهش در «روشنی های صحنه» چنان عالی و تاثیرگذار بود که چارلی چاپلین به عنوان کارگردان ناچار شد برای حفظ برتری و شهرت خود بسیاری از نماهای بازی او را از فیلم حذف کند. کیتون تا سال ها زیر سایهٔ بازیگر هم عصر خود چارلی چاپلین می زیست اما برخلاف او هیچ گاه در رفاه و آسایش زندگی نکرد و شاید بتوان چهرهٔ همیشه غمگین و سردش را به سختی هایی که در عمرکوتاهش گذراند مربوط دانست.با گذشت زمان کیتون شروع به ساخت فیلم های بلندی کرد که از بهترین آن ها می توان به «ژنرال» اشاره کرد. فیلم، داستان لوکوموتیوران جوانی ست که ناخواسته متوجه توطئهٔ شمالی ها برای ربودن قطار جنوبی ها شده و خود به تنهایی از جان مایه می گذارد و قطار را باز پس می گیرد. قاب بندی ها، کمدی اسلپ استیک و بازی خیره کنندهٔ کیتون، این اثر را به یکی از ماندگارترین آثار سینمای صامت بدل کرده است. کیتون آثار ماندگار دیگری همچون شرلوک جوان، نویگی تر، هفت شانس در کارنامهٔ هنر خود دارد.از بهترین فیلم های کوتاه کیتون که تنها ۲۰ دقیقه است، می توان به «یک هفته» اشاره کرد؛ اثری به یاد ماندنی از مردی که می خواهد تازه عروسش را به خانهٔ بخت ببرد اما طوفان موجب خرابی خانه شان می شود. کیتون که تمام حرکات اکشن این فیلم را خودش انجام داده توانسته یکی از بدعت ها و رسم شکنی های سینما را در این «یک هفته» به نمایش گذارد؛ آنجا که زنش در حمام تن خود را می شوید و دستی خارج از کادر وارد شده جلوی لنز دوربین را می گیرد و بعد از پایان استحمام دست کنار رفته و با خندهٔ شیطنت آمیز شخصیت زن مواجه می شویم. بی شک این تمهید یکی از اولین و بهترین خودسانسوری های سینماست که به شکلی بدیع سانسور در فیلم های آن زمان هالیوود را دست می اندازد.نویگی تر داستان میلیونر جوان و تنبلی ست که از انجام کارهای روزمرهٔ خود نیز سرباز می زند. بر حسب اتفاقاتی با دخترک جوانی در یک کشتی محبوس شده و در دریا سرگردان می شوند؛ این دو که هیچ چیز از زندگی و شرایط سخت آن نمی دانند باید با شرایط دشوار محیط، خود را وفق داده و از پس مشکلات ریز و درشت برآیند. کیتون جسور در سکانسی از فیلم لباس غواصی بر تن کرده و به عمق آب می رود؛ این جسارت و شجاعت ستودنی کیتون در اکثر فیلم هایش نمود داشته است. در ادامه کیتون و دخترک با مردمی از جزیره آدمخواران درگیر می شوند و لحظات شاد و مفرحی را برای مخاطب رقم می زنند.اثر مشهور دیگر کیتون هفت شانس است که شاید باستر بیشترین دوندگی ها را در این فیلمش به نمایش گذاشته باشد. ماجرا از این قرار است که اگر کیتون تا ساعت هفت همان روز با دختری ازدواج کند هفت میلیون دلار ارثیه می برد. اما کیتون که در بیان احساسات عواطفش ناتوان است، نمی تواند از دختر مورد علاقه خود خواستگاری کند؛ بنابراین یک آگهی ازدواج در روزنامه چاپ می کند و زنان ترشیدهٔ بسیاری برای ازدواج با باستر در کلیسا صف می کشند صحنه های تعقیب و گریز باستر و زنان در خیابان بسیار خاطره انگیز و دیدنی می نماید. به یادماندنی ترین و مهم ترین سکانس فیلم سکانس تغییر فصل هاست؛ جایی که کیتون و محبوبش روی نیمکتی در پارک نشسته اند و شاهد تغییر فصول هستیم. این تغییر فصول به بیننده نشان می دهد که یک سال از رابطه و عشق این دو به هم می گذرد اما ارتباطشان هنوز سرانجامی نداشته. بعدها کارگردانان بسیاری از این تمهید در آثار خود بهره گرفتند.کیتون همیشه در اوج نبود. او نیز مانند بسیاری از کارگردانان هم عصر خود به دلیل تحت فشار قرار گرفتن توسط کمپانی های فیلمسازی بالاخره در دام آن ها گرفتار شد و با مترو گلدوین مایر قراردادی بست که این قرار داد را می توان سرآغاز نابودی خلاقیت و استعداد باستر کیتون دانست. فشار تهیه کنندگان کمپانی هر نوع بدعت و خلاقیت را از کارگردانان سلب می کرد و کیتون نیز از این امر مستثنا نبود. او که در زندگی زناشویی هم دچار مشکلات فراوانی شده بود، دچار ورشکستگی شد و همسرش هم تقاضای طلاق کرد. مدتی بعد کمپانی از سر دلسوزی و ترحم بار دیگر قراردادی با باستر امضا کرد و با پرداخت مبلغی ناچیز او را در اختیار گرفت.اما کیتونِ دههٔ بیست دیگر هیچ گاه تکرار نشد. باستر در چندین فیلم بلند ناطق حضور یافت اما به هیچ وجه نتوانست موفقیت های گذشته را تکرار کند. شاید حضور کوتاه و چنددقیقه ای او در سانست بلوار گواهی بر زندگی واقعی اش در دههٔ پنجاه باشد. سال های آخر عمر کیتون در تنهایی و عزلت سپری شد؛ روزهایی که زندگی او هم مانند صورتش سنگی بود.باستر کیتون، مردی که در هیچ فیلمی نخندید، سال ۱۹۶۶ براثر ابتلا به بیماری سرطان ریه درگذشت.