حمید سمندریان

‏حمید سمندریان‏ (1310 - 1391)
Hamid Samandarian


حمید سمندریان، کارگردان و نویسنده سال ۱۳۱۰ در تهران متولد شد.
وی فارغ‎التحصیل رشته‎ی مهندسی از دانشگاه "صنعتی برلین" می‎باشد.
نخستین کار حمید سمندریان تله‌تئاتر «جراحی پلاستیک» نوشته‎ی پیر فراری بود که در سال (۱۳۴۰) برای تلویزیون ملی ایران (ثابت پاسال) کارگردانی کرد. وی اولین اثر خود، نمایش‌نامه‎ی «دوزخ یا در بسته» نوشته‎ی ژان پل سارتر را در تالار نوبنیاد به روی صحنه برد و فعالیت‌های خود را به شکل پیوسته در عرصه‎ی تئاتر ادامه داد.
حمید سمندریان، روز پنج‌شنبه ۲۲ تیرماه (۱۳۹۱) در سن ۸۱ سالگی به علت عوارض ناشی از بیماری سرطان لوزالمعده در منزل خود دیده از جهان فروبست. در قطعه‎ی هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

سوابق کاری حمید سمندریان
نویسنده
کارگردان
در تاریخ شنبه ۸ اسفند (۱۳۸۸) و با همت معاونت اجتماعی شهرداری تهران و با حضور محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، تماشاخانه‎ی شماره‎ی دو ایرانشهر در خانه‎ی هنرمندان ایران به پاس یک عمر حضور هنری حمید سمندریان به نام این چهره‎ی نامدار عرصه‎ی هنر ایران نامگذاری شد.
همزمان با این اتفاق نمایشگاهی از پوستر نمایش‌های سمندریان در طول سال‌ها کارگردانی نیز در خانه‎ی هنرمندان برپا شد و آن‌طور که محمدباقر قالیباف گفت، قرار بر این شد که تندیس این هنرمند هم در «تماشاخانه‎ی سمندریان» نصب شود. همچنین شهردار تهران از نمایشگاه پوستر و کاریکاتور سمندریان دیدن کرد و برای اجرای نمایش «گالیله» که سمندریان قرار بود اجرا کند، قول همکاری داد. علاوه بر این‌ها، در این روز از کتاب «این صحنه خانه‎ی من است» سمندریان نیز رونمایی شد.
بسیاری بر این نکته تأکید دارند که سمندریان در تمام محافل و نشست‌ها جز از تئاتر، درباره‎ی چیزی صحبت نمی‌کرد. حتی چند روز قبل از درگذشتش از گذشته‎ی تئاتر و مسائل امروزش می‌گفت و اظهار امیدواری کرده بود که اگر عمری باقی باشد، باز هم بتواند یک تئاتر به صحنه بیاورد.
اسماعیل شنگله، خود را اولین شاگرد حمید سمندریان می‌داند و می‌گوید از سال (۱۳۳۸) که هر دو کارمند اداره‎ی "هنرهای دراماتیک" بودند با هم دوست شدند و هر روز مسیر خانه تا اداره را پیاده می‌رفتند تا از تئاتر بگویند. شنگله این دیدارها و گفتارها را کلاسی شفاهی برای خود دانست که باعث افزایش اطلاعات وی از تئاتر شده و منجر به رفتن شنگله به اتریش و آلمان برای تحصیل در این رشته شد. شنگله یکی از مدرسان آموزشگاه سمندریان نیز بوده‌است.
همکاران قدیمی حمید سمندریان با این‌ که وی را کارگردانی سخت‌گیر و جدی معرفی می‌کنند، اما در عین حال بر شوخ‌ طبعی و مهربانی او تأکید دارند. دوستی و رفاقت وی با بازیگران و دیگر عوامل نمایش‌هایش همیشه زبانزد اهالی تئاتر بوده‌است. بسیاری به لبخند سمندریان و احوالپرسی‌های وی با دانشجویانش اشاره کرده‌اند و این‌که او همواره با لبخند به دیدار شاگردانش می‌رفته‌است.
از تأثیرات حمید سمندریان در تئاتر ایران می‌توان به مواردی اشاره کرد: جاانداختن رئالیسم به جای ناتورالیسم و ملودرام و پریمیتیو معمول در تئاتر ایران، دوری‌ جستن از درشت‌نمایی و دگرگونه‌ نمودن شخصیت و به‌کرسی‌ نشاندن استیلیزاسیون و ایجاز و ایهام و استتیک معنی‌دار در تئاتر دهه‎ی (۱۳۴۰) ایران، امتزاج دستاوردهای کنستانتین استانیسلاوسکی و برتولت برشت و وسولد مایرهولد با تئاتر نوین آلمان پس از جنگ جهانی دوم و برقراری معنایی تکنیک و محتوایی با دست‌بازی به همه‎ی امکانات بشری در زیرساخت و ساخت کاراکتر در تمامی دوران کارهای پویای تئاتر سمندریان
نظرات مردم (2 نظر)
babak
بهترین استاد بازیگری تاریخ هنر ایران
0 لایک
1 نظر
1399/02/09
آرمان پویا
چرا ؟؟؟؟ با اینکه فقط یه فیلم ساخته، کلاس بازیگری راه انداخته و همه میگن شاگرد این بودن ؟؟؟ من فکر کردم حداقل 30 تا فیلم ساخته یا بازیگری کرده 😐
0 لایک
1401/02/09