نقدی بر فیلم جویندگان طلا

فیلم جویندگان طلا (The Gold Rush) اثر سال ۱۹۲۵ چارلز چاپلین یکی از بهترین فیلم های تاریخ سینماست که در بین کارهای چاپلین نیز بعد از روشنایی های شهر (City Lights) شاهکار او به سال ۱۹۳۱ شاید از قوی ترین کارهای او باشد.

متاسفانه بعد از چندین بار بخش این فیلم از شبکه های مختلف سیما هنوز هم دوستداران این فیلم موفق به دیدن کامل این فیلم نشده اند و تنها ۳۰-۴۰ دقیقه از این فیلم ۹۶ دقیقه ای را دیده اند که صحنه های سانسور شده درون مایه و نواوری کارگردان را به نمایش می گذارد که برای اولین بار بعد از فیلم بچه(The Kid) دو ژانر تا به ان روز کاملا جدای سینما را به هم پیوند داد و کمدی/دراما را بنیان نهاد کمدی هایی که اشخاصی که سررشته ای از سینما به صورت حرفه ای ندارند به اینگونه تبیین می کنند " کمدی های چاپلین ادم را به گریه می اندازه" و واقعا هم می اندازه. از جمله این صحنه های کات خورده صحنه بار یا میخانه شهر و متعاقب ان صحنه رقص به یادماندنی چاپلین یا همان جوینده تنها با جورجیا، صحنه شام شب کریسمس و صحنه های دیگری تا بوسه اخر فیلم که نحوه پذیرش ان از طرف جورجیا بیننده را در ابهام اینکه ایا این رابطه خواهد پایید فرو می برد.

سینمای صامت ان دوران پر از نکات ناگفته است که خیلی بیشتر از لوده گی های کمدین های امروزی که عنصر کلام را نیز در اختیار دارند به مذاق انسان خوش می اید مثلا اویزان شدن هارولد لوید از ساعت در اخرسر امنیت (!Safety Last) کجا و اویزان شدن بازیگر جوان فیلم ابرقهرمان از ساختمان کجا، یا شاهکارهای دیگری از لورل و هاردی و باستر کیتون و دست اخر چاپلین که محدودیت های جلوه های ویژه و صدا و مابقی ادوات و شیوه های فیلمبرداری، رنگی از حقیقت به انها بخشیده بود.

بعضی از به یادماندنی ترین شات های تاریخ سینما را ما در همین فیلم ها می بینیم از جمله در فیلم مورد بحث صحنه ای که شاید هر عاشق سینمای کمدی به یاد داشته باشد یعنی صحنه خوردن کفش از سر گرسنگی که شاید قابل باور نباشد که در سه روز و ۶۳ شات گرفته شد تا اینکه چاپلین راضی شد و این تلاش های خستگی ناپذیر بود که امروز بعد از قریب به ۸۰ سال این فیلم را در رتبه ۱۵ بهترین فیلم های تمام دوران که توسط نشریه (Entertainment Weekly) منتشر شده قرار داده است و جالب تر اینکه صدابرداری امروزی ندارد و صحنه های مثل کوبیده شدن در به زیبایی تمام صدایش را از پیانوی پس زمینه گرفته است.

این فیلم از فیلم هایی است که هر عاشق سینمایی باید در ارشیو خود داشته باشد. چندی پیش لیستی از کتابهایی را می خواندم تحت عنوان ۱۰۰ کتابی که باید پیش از مرگ خواند اگر قرار باشد همچون لیست فیلمی هم تهیه شود باید گفت این فیلم جزو ۱۰۰ فیلمیست که پیش از مرگ باید دید.