یتیم خانه ایران؛ هولوکاست ایرانی

وقوع و مرور جنگ جهانی اول برای ما ایرانی‌ها همیشه تلخ و ناگوار بوده است، جنگی که به‌رغم خسارات واردشده در آن حدود نیمی از جمعیت کشور به خاطر گرسنگی و بیماری از بین رفتند، آن‌ هم در شرایطی که حاکمان مستبد و بی‌کفایت با وجود اعلام بی‌طرفی، خاک کشور را جولانگاه نظامیان خارجی کرده بودند که از لحاظ دارو و غذا در بهترین حالت ممکن قرار داشتند و تمام اینها در شرایطی بود که مردم ایران محتاج تنها قرص نان و اندک دارویی بودند تا زنده بمانند، نه آنکه چنان فاجعه‌ای رخ دهد که جمعیت 20‌میلیونی آن سال‌ها، بعد از گذشت دو سال به نصف تقلیل یابد و حدود 40 سال برای ترمیم این خسارت زمان صرف شود و این یعنی یک نسل‌کشی محرز و مسلم.

حال تصور کنید این فاجعه بزرگ در سرزمینی دیگر رخ می‌داد، تا قرن‌ها چه آثار و چه مکتوباتی از آن ساخته و پرداخته نمی‌گردید اما جای تأسف دارد که در کشور خودمان بسیاری از مردم و حتی مسئولان مربوط نیز از وقوع چنین فاجعه‌ای بی‌اطلاع هستند، چه رسد به ثبت و ضبط آن. 

اما در برهوت اطلاعاتِ فاجعه 1296 تولید و اکران فیلمی با نام «یتیم‌خانه ایران» خود جای اندک امیدواری دارد که حداقل سینمای ایران بعد از چهار دهه سکوت محض در این خصوص یک اثر برای شناخت و بازگو کردن چنین واقعه تلخ و تأسف‌باری تولید کرده و به مرحله اکران رسانده است؛ فیلمی که هم از لحاظ کمی و کیفی و هم در بُعد درام و ایده‌پردازی در شرایط بسیار مطلوبی قرار دارد. 

در بخش کارگردانی و ایفای نقش، اثری درخور توجه خلق‌ شده است و در نهایت موسیقی، تصویر و حتی افکت‌های موجود و سایر ارکان فیلم نیز همگی در جهت یکدست شدن و یکنواختی کار کاملاً خوب و هماهنگ بودند، فیلمی که در نهایت بدل به نقطه روشن و بسیار درست و مطلوب در کارنامه سازنده اثر و به‌تبع آن سینمای ایران شده است و صدالبته این را هم‌ می‌دانیم که این اثر نه از سر دغدغه‌مندی مدیریت فرهنگی کشور که محصول ممارست شخص ابوالقاسم طالبی به‌عنوان کارگردان فیلم و سایر همکاران‌شان که جملگی از افرادی متعهد به‌نظام و کشور هستند، نشئت گرفته و به حول و قوه الهی نیز با استقبال خوب مخاطبان نتیجه تلاش و زحمت خود را دریافت خواهند کرد. 

فیلم «یتیم‌خانه ایران» دقیقاً مصداق بارز و نمونه درستی از تمرکز و توجه به تولید و اکران آثاری همسو با اصل و اساس نظام و انقلاب است که متأسفانه در حوزه هنرهای نمایشی اعم از سینما و تئاتر به محل ضعف مجموعه مدیریت فرهنگ و هنر کشور تبدیل ‌شده است؛ نقطه‌ضعفی که چندی پیش رهبر انقلاب صراحتاً بدان اشاره فرمودند و متأسفانه نه‌تنها شاهد عذرخواهی نهادهای متعدد و فراوان مربوط با بودجه‌های کلان بابت کم‌کاری‌شان در این حوزه نبودیم بلکه در سکوت کامل‌شان به روند غلط خود که کاملاً در جهت مخالف فرمایشات رهبر انقلاب است، ادامه دادند و در چنین فضا و میدان عملی است که اهتمام به تولید و اکران چنین فیلمی حقاً و انصافاً دست‌مریزاد به گروه سازنده اثر به‌خصوص شخص کارگردان آن دارد، فیلمی که متأسفانه با آنچه سیاستگذاری فرهنگی کشور در سه سال گذشته - که از قضا انطباق و نزدیکی فراوانی با سیاست‌های انحرافی فرهنگ و هنر در دهه 60 دارد- بر ذائقه مخاطبان ایجاد کردند، قطعاً همخوانی نخواهد داشت اما نیت و قصد سازندگان آن بدون شک فراتر از این محدوده‌ها بوده و ساخت چنین اثری به‌خودی‌خود یک پیروزی و نقطه عطفی در کارنامه سازندگان و همچنین سینمای ایران خواهد بود و ان‌شاءالله هم در ادامه راه اکران خود به نتایج مطلوب و دلخواه دست پیدا خواهد کرد. 

در پایان امیدواریم در چندماهه باقی‌مانده به انتهای سال و به بهانه صدمین سالگرد فاجعه بزرگ 1296 آثار فرهنگی و هنری بیشتری را در این عرصه شاهد باشیم تا وزنه انقلاب اسلامی در حوزه فرهنگ و هنر برای روشنگری این قتل‌عام تاریخی نه‌تنها تُهی نباشد بلکه امتداد اطلاع‌رسانی آن برای سایر نسل‌ها مستدام شود، که قطع به‌یقین هر چه چنته نظام و انقلاب بیشتر و محکم‌تر باشد رضایت رهبر فرزانه انقلاب را نیز در پی خواهد داشت. ان‌شاءالله و به فضل الهی چنین نیز خواهد شد.

 شما نیز می‌توانید نقدها و یادداشت‌های خود درباره آثار سینما و تلویزیون را با نام خودتان در منظوم (معتبرترین مرجع نقد سینما و تلویزیون ایران) منتشر کنید. هم‌اکنون مطالب خود را به آدرس ایمیل Admin@Manzoom.ir برای ما ارسال کنید.

نقد، یادداشت، تحلیل، بررسی و معرفی منتقدین از فیلم‌های سینمایی، سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ایرانی را در صفحه نقد فیلم سایت منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران بخوانید.  [منظوم تنها ناشر نقدها است و این به معنای تایید دیدگاه منتقدان نیست.]