نقد انیمیشن دیو و دلبر

قصد ندارم این داستان را از ابتدا برای شما تعریف کنم،چون به یقین شما این داستان را در قالب انیمیشن بارها و بارها دیده اید،تمایل من بر این است که رموز داستان را برای شما مهر گشایی کنم،اما پیش از آن نیاز است تا خلاصه ای از این داستان مرور شود:


داستان روایتی است از عشق و ازدواج انسانی طلسم شده که همان شخصیت دیو داستان است با دختر یک صنعت گر که در نتیجه این ازدواج طلسم دیو باطل میشود. بیایید شخصیت دیو را راز گشایی کنیم،دیو نماد فئودالیسم (زمین دار،مشابه خان و مالک چندین زمین)در اروپای غربی است.

شخصیت بعدی دلبر است،معشوقه دیو که دیو برای رهایی از طلسم میبایست با او ازدواج میکرد،دلبر دختر یگانه صنعت گر آن منطقه است،بنابراین او روح مدرنیته و عصر صنعتی است.

طلسم،طلسم علاوه بر تبدیل جوان به دیو گلی را در بر میگرفت که لحظه به لحظه برگهای آن میریخت و با افتادن آخرین برگ دیو میمرد.طلسم نماد پایان عمر فئودالیسم است که تنها راه نجات از آن پیوند فئودالیسم و عصر صنعتی است.

شخصیت بعدی رقیب دیو جهت کسب عشق دلبر است که نماینده جمعیت رعیت و کشاورزان فاقد زمین است که تلاش در محو فئودالیته و پیوند با صنعت دارند.

حالا بیایید به کلاس تاریخ برویم،این داستان در فرانسه و در زمانی پیش از انقلاب صنعتی و انقلاب کبیر فرانسه نوشته شده است،اما داستان روایت گر روندی کلی در اروپاست که میرود محقق شود،تاریخ را بازگو میکنم،شما نیز داستان را در ذهنتان مرور کنید و با تاریخ مقایسه کنید:

قرن ۱۸ است،نظام فئودالیته(دیو) رو به سستی میرود و بورژا یا جمعیت شهر نشین(دلبر و پدرش) در همه جا درحال قدرت گیری است،اروپا در برابر ۲راه برای تغییر قرار دارد:

۱-راه فرانسوی:
راه فرانسوی حاصل پیوند بورژاوزی و رعیت بر علیه فئودالیته و نظام های سنتی است،که نتیجه اش،بروز رفتارهای انقلابی خشن و دردناک است،که به اعدام های گسترده در فرانسه منجر شد،این راه گرچه خشن است اما درنهایت دموکراسی را با خود به ارمغان می آورد.اگر بخواهیم انیمیشن را با راه فرانسوی مطابقت دهیم،میبایست دلبر با رعیت ازدواج کند و دیو هم به واسطه طلسم نابود شود.

۲-راه آلمانی:
راه آلمانی حاصل پیوند بین بورژازی و فئودالیته و سرکوب رعیت است،که نتیجه اش شکل گیری دولت های سرکوب گر و البته صنعتی است.این راهی است که در انیمیشن برگزیده میشود،دیو و دلبر دلباخته یکدیگر میشوند و نماینده رعیت که برای نابودی دیو آمده است نابود میشود و از حاصل عشق آنها،طلسم نیز برچیده میگردد و بورژازی با پیوند با فئودالیته قدرت میابد و فئودالیته خود را از معرض نابودی حفظ میکند و رعیت درحال رعیتی خود باقی میماند.

اما اتفاق جالبی که پس از نابودی طلسم رخ میدهد،خاص عصر صنعتی است،اساسیه منزل که سخنگو بودند به انسانهایی تبدیل میشوند که حال اساسیه ابزار کار آنهاست،از این اتفاق در تاریخ تحت عنوان جدایی انسان از ابزار کار یاد میشود،با این عنوان که پیش از عصر صنعتی شدن،رعیت با زمین خرید و فروش میشد و خدمتکار با ملک،حال اون نه به عنوان دارایی و بخشی از ابزار کار،که هویتی مستقل از آن دو است.

بنابراین داستان دیو و دلبر،خلاصه کوچکی است از تاریخ اروپای قرن ۱۸ و ۱۹ که در قالب نمادها پیش روایت شده است و نویسنده به خوبی توانسته است آینده درحال وقوع را پیش بینی کند و آن را به زیبایی به توصیف کند.