یک واقعه تاریخی و مهم

فیلم روایتی تاریخی از سازمان مجاهدین خلق و تغییرات ایدئولوژیک آنهاست که منجر به جنایات فجیع در اوایل انقلاب می شود. یک واقعه تاریخی و مهم در سیاست و در سرگذشت انقلاب اسلامی ایران که کمتر کسانی به آن نزدیک و پرداخته اند. روایتی از فعالیت های تروریستی این سازمان و بی رحمی های آنان و ترور شخصیت های تاثیرگذار کشور در سال 60 است.
فیلمی با این مضمون قبل تر در فیلم های امکان مینا و سیانور پرداخته شده است اما تا بدین اندازه واقعی و مستند نبوده است.
شاید ارزش واقعی و مهم فیلم نزدیک بودن آن به حقیقت در عین پرداختی روایت گونه و قصه پردازانه است.
صحنه پردازی های بی نظیر آن سالهای دهه شصت را برای مخاطب زنده می سازد و او را در آن حال و هوا قرار می دهد. به تصویر کشیدن سالهای دهه شصت آن هم در شهر بزرگی چون تهران که تغییرات عمده ای در ظاهر شهر بوجود آمده است کار سختی است. گریم نزدیک بازیگران به شخصیت های آن دوران و نقش های باورپذیر از جمله حسنیات فیلم است.
کارگردان به درستی توانسته است که بدون آنکه به اصل واقعه صدمه ای وارد نماید آن را بصورتی قصه وار برای مخاطب تعریف کند. برخلاف فیلم های تاریخی که برای آنکه به مذاق مخاطب خوش بیاد شخصیت های فرضی و دراماتیک اضافه می کند مهدویان توانسته است با چند سکانس احساسی که در عین حال به اصل واقعه صدمه ای وارد نکند را به روانی قصه کمک کند و آن را برای مخاطب دلنشین سازد.

هادی حجازی‌فر در فیلم ماجرای نیمروز

آنچه که در موضوعی همچون پرداختن به سازمان منافقین اهمیت خاصی می دهد وجود جنایت ها و خشونت های آنان است و این هنر کارگردان است که بتواند در عینی که احساسات مخاطب را برای نشان دادن این خشونت ها با خود همراه سازد و تنفر او را آنان به دنبال داشته باشد در عین حال به جزییات آن نپردازد و خشونت را برای او عادی نگرداند.
مسئله ای که در فیلم های سال های اخیر سینما وجود دارد پرداختن به برخی جزییاتی است که نه تنها ذهن مخاطب را آزار می دهد بلکه قبح خشونت را برای او می شکند. پرداختن به جزییات یک خشونت، نشان دادن بیش از حد جزییات یک جنایت و کارهایی از این دست در سالهای اخیر زیاد به چشم می خورد.
فیلم ماجرای نیمروز شاید از این منظر فیلم نجیب و در عین حال صادقی باشد که بدون ملاحظات سیاسی واقعیت هایی از این سازمان را بازگو می کند و جانب احتیاط را برای نشان دادن میزان این جنایات رعایت می کند. فیلم سازمان مجاهدین را نه بزرگ می کند و نه کوچک می شمارد. با نشان دادن برخی نفوذی های آنان در خودی ها اوج تلاش آنها را برای شستشوی ذهن افراد نشان می دهد ولی در عین حال آنها را افرادی سست عنصر نشان می دهد. درام داستان یعنی احساسی که حامد داستان نسبت به یکی از خانم های سازمان دارد احساسی نه اغراق گونه است که تنها بخواهد به درام داستان کمک نماید و نه یک احساس بیهوده و خشک است، بلکه احساسی معقولانه است که در انتها تکلیف آن مشخص می شود.

احمد مهرانفر در فیلم ماجرای نیمروز

در جشنواره امسال در میان فیلم هایی که براستی مخاطب را از نظر روحی زجر می داد دیدن این فیلم کمی امید را به سالنهای سینما تزریق کرد. اگرچه که فیلم با یک اثر ایده آل فاصله دارد و در برخی موارد روایت آن کند می شود که آنهم شاید به علت ذات تاریخی بودن آن باشد اما در مقابل فیلم های آپارتمانی با موضوعاتی سخیف و غالبا خیانت آلود، این فیلم غنیمت بزرگی است.
در مجموع می توان آن را اثری خوب که خیلی زود نسبت به فیلم های قبلی این کارگردان رشد داشته است، دانست. و امید داشت که سینمای تاریخی هر چه زودتر بتواند در خدمت آگاهی دادن یک ملت نسبت به گذشته های تاریخی خود دربیاید و واقعیت های فراموش شده را در ذهن ملت خویش مصور سازد.

شما نیز می‌توانید نقدها و یادداشت‌های خود درباره آثار سینما و تلویزیون را با نام خودتان در منظوم (معتبرترین مرجع نقد سینما و تلویزیون ایران) منتشر کنید. هم‌اکنون مطالب خود را به آدرس ایمیل Admin@Manzoom.ir برای ما ارسال کنید.

نقد، یادداشت، تحلیل، بررسی و معرفی منتقدین از فیلم‌های سینمایی، سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ایرانی را در صفحه نقد فیلم سایت منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران بخوانید.  [منظوم تنها ناشر نقدها است و این به معنای تایید دیدگاه منتقدان نیست.]