چرا برنامه‌های تحویل سال چنگی به دل نزد؟

به گزارش منظوم؛ مرجع سینما و تلویزیون ایران، تدارک ویژه برنامه لحظه سال تحویل از سال‌ها قبل در تلویزیون شکل گرفت و پخش شد؛ شاید مهم‌ترین فردی که در این لحظات مهمان خانه‌های ایرانیان از طریق آنتن شبکه یک سیما با اجرای هرمز شجاعی‌مهر شد، محمدرضا شجریان استاد آواز ایران در سال 1372 باشد.

از آن سال‌ها هم ساخت برنامه‌های متفاوت رونق گرفته، هم تعداد شبکه‌ها اضافه و هم صداوسیما با رقبای قدرتمندی در داخل و خارج روبرو شد که عصر کثرت رسانه‌ها را به جدیت رقم زده‌اند.

برنامه‌های تحویل سال در سال‌های اخیر دیگر برنامه‌هایی یک یا دو ساعتی نیستند و معمولا 12 ساعت برنامه را شامل می‌شوند که بخش‌هایی از جمله آیتم‌های مختلف تولیدشده، حضور مهمانان هنرمند در استودیو، گزارش‌های مختلف و گفت‌وگوی مجری با مخاطبان را دربرمی‌گیرد.

اما نکته‌ای که دست کم در سال‌های اخیر در این ویژه برنامه‌ها به خوبی به چشم می‌خورد؛ ساختار تکراری، حضور تعداد مشخصی از هنرمندان بازیگر و خواننده، گفت‌وگوهای کشدار و ضرب آهنگ کند این برنامه‌ها در شبکه‌های مختلف است.

برنامه‌سازان تلویزیون چه می‌گویند؟

داریوش ربیعی کارگردان هنری و تلویزیونی که دستی هم در ساخت برنامه‌های تحویل سال دارد معتقد است: «در سال‌های اخیر شش شبکه برنامه تحویل سال پخش می‌کنند که هیچ کدام با بقیه فرقی ندارد.»

او با تاکید بر رویکرد و ماموریت شبکه‌ها ادامه می‌دهد: «ویژه برنامه‌های شب عید همه شبکه‌ها فقط براساس مهمان‌ها و میزان محبوبیت آن‌ها سنجیده می‌شود، به همین دلیل مسابقه‌ای بین تهیه‌کنندگان برای آوردن مجری محبوب‌تر و مهمان‌های مشهورتر شکل می‌گیرد.»

علی‌اکبر کریمی نیز که سال گذشته ویژه برنامه سال تحویل شبکه یک را تهیه کرده بود می‌گوید: «یکی از معضلات این است که رقابت بسیار بدی بین تهیه‌کننده‌های تلویزیونی برای جذب مهمان‌ها وجود دارد.»

کریمی توضیح داد: «برای نمونه یک تهیه‌کننده با بازیگری برای حضور در برنامه شب عید یک ماه قبل قرارداد می‌بندد و 10 روز قبل از عید هم باید هزینه را پرداخت کند اما تهیه‌کننده، مجری یا هر کسی که دستی در ویژه برنامه شب عید شبکه دیگر دارد با همان بازیگر تنها با پرداخت قرارداد بیشتر به توافق می‌رسد و اجازه نمی‌دهد در برنامه قبلی حاضر شود یا در این شرایط بازیگر یا خواننده می‌پذیرد که در هر دو برنامه باشد که این حضور تکراری در شبکه‌ها باز هم برای مخاطب خسته‌کننده می‌شود.»

تهیه‌کننده برنامه «یک یک» گفت: «ویژه برنامه عید معمولا هشت تا 10 ساعت آنتن زنده دارد و در همه این زمان برنامه در اوج نیست، بنابراین نوع برنامه‌سازی و انتخاب و حضور مهمان‌ها در برنامه باید طوری باشد که مخاطب را در همه این ساعات جذب کند.»

حسین فردرو کارگردان تلویزیونی نیز در این مورد می‌گوید: «بهتر است یک ویژه برنامه تحویل سال عالی و جذاب تولید و از همه شبکه‌ها پخش شود. در این صورت حتی می‌توان تقسیم‌بندی کرد؛ مثلا از یک برنامه شش ساعته هر کانال مسوولیت یک بخش را عهده‌دار شود به عبارتی همه برنامه‌سازان را سر یک سفره جمع کنند.

شبکه‌های سیما امسال چه در آنتن داشتند؟

با آن که پیش از این معاونت سیما در نشستی با خبرنگاران اعلام کرده بود تنها پنج شبکه یک، دو، سه، افق و قرآن ویژه برنامه سال تحویل خواهند داشت تا از هم پوشانی‌ها کاسته و بر تعداد مخاطبان افزوده شود در ادامه شبکه‌های چهار و پنج نیز به جمع دارندگان ویژه برنامه سال تحویل افزوده شدند.

شبکه یک سیما با وجود اینکه عنوان شبکه ملی ایران را به دلیل پوشش فراگیر و پخش همیشگی سخنان مقام معظم رهبری و ریاست محترم جمهوری دارد؛ امسال برای برنامه تحویل سال در بی‌برنامگی کامل به سر می‌برد.

با آن که از مدت‌ها قبل در مورد اجرای برنامه تحویل سال در این شبکه گمانه‌زنی‌هایی مطرح بود و ابتدا نام محمد سلوکی و سپس امیرحسین مدرس مطرح شد، روز سال تحویل دو مجری شبکه دو و شبکه آموزش یعنی مژده لواسانی و نیما کرمی برنامه را اجرا کردند و عجیب‌تر آن که عموهای فیتیله‌ای نیز به عنوان یکی از شاخص‌های شبکه دو در این برنامه به عنوان مهمان حاضر شدند.

ضمن این که عوامل فیلم «ماجرای نیمروز» یکی دیگر از مهمانان این شبکه پیش از سال تحویل بودند؛ فیلمی که اکران آن تازه آغاز شده و هر چند اسامی عوامل برای مخاطبان و سینماروها آشنا است برای مخاطب عام اینگونه نیست. هر چند اعطای تندیس بهترین سریال، بهترین بازیگر زن و بهترین بازیگر مرد سال 95 در این برنامه به برگزیده‌ها، در مجموع تا حدی توانست به هیجان آن بیافزاید.

شبکه دو سیما نیز در اقدامی نسبتا نوآورانه ویژه برنامه سال تحویل را به عوامل «محله گل و بلبل» سپرده بود هر چند رنگی از محافظه‌کاری آنجا به چشم می‌خورد که پژمان بازغی در کنار داریوش فرضیایی برنامه را اجرا کرد و هر از گاهی مخاطبان باید در استودیو و کنار مهمانان با برنامه همراه می‌شدند؛ شاید بهتر بود این شبکه همانطور که ماموریت اصلی آن است یعنی پرداختن به برنامه‌های کودک و نوجوان دست از محافظه‌کاری برمی‌داشت و سال تحویل را به کلی با رنگ و بویی کودکانه تحویل می‌کرد.

شبکه سه سیما نیز که از 14 اسفند به مدت یک هفته برنامه «سه ستاره» را آغاز کرده بود؛ در سال تحویل برندگان این برنامه را در شاخه‌های مختلف در استودیو میزبانی کرد و اجرای آن نیز با احسان علیخانی بود. هر چند علیخانی به یکی از مجری‌های شبکه سه تبدیل شده ولی اجرای یک هفته برنامه «سه ستاره» و جنجال‌هایی که این برنامه به دلیل رقابت نامزدها در پی داشت و همچنین حذف بخش نمایشی یعنی بهترین سریال، بهترین بازیگر مرد و بهترین بازیگر زن از آن باعث شد این برنامه در سال جاری از درخشندگی کمتری برخوردار باشد و در نهایت هم ساختار تکراری دامن «سه ستاره» را نیز گرفت. حضور مهران مدیری که چهره‌ای مطرح در تلویزیون ایران است و رامبد جوان و همچنین اعطای تندیس‌های بهترین مجری و بهترین برنامه سرگرمی توانست تا حدی جذابیت «سه ستاره» را افزایش دهد.

اما شبکه چهار در برنامه‌ای حدودا چهار ساعته با حضور محمد صالح‌علا و پخش قسمت‌های تولیدی از کارشناسان بخش‌های مختلف این برنامه توانست مخاطب خاص را به خود جلب کند اما باید در نظر داشت مخاطب این شبکه به ویژه با توجه به شیوه خاص اجرای صالح‌علا تا حد زیادی محدود است.

شبکه پنج اجرای سال تحویل را به راحله امینیان و ژیلا امیرشاهی دو مجری برنامه «به خانه برمی‌گردیم» سپرده بود، شبکه قرآن وحید مرتضوی را داشت و شبکه افق ترجیح داد برنامه سال تحویل را از منطقه محروم ایرانشهر برای مخاطبان روی آنتن بفرستد.

در مجموع باید گفت از آنجایی که امسال نوروز با ایام ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) همزمان شده بود، ریتم برنامه به اندازه کافی شاد نبود و غیر از تک مضراب‌هایی برنامه‌ها همچنان در ساختار و فرم تکرار سال‌های قبل بودند؛ وجه غالب آیتم‌های برنامه را گفت‌وگوهای کند تشکیل می‌داد که خیلی مناسب لحظات سال تحویل نیست و نمی‌تواند شادی عمومی را به جامعه تسری دهد. ضمن این که بیشتر مهمانان برنامه‌ها از اتفاقات ناگوار سال 95، درگذشت اعضای هنری جامعه و دلخوری‌ها و شکست‌ها سخن می‌گفتند که بازهم به غم انگیز شدن فضا دامن می‌زد.

آخرین اخبار، رویدادها و حواشی روز سینما، تلویزیون، بازیگران و هنرمندان ایران را در صفحه‌ی اخبار منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران می‌‌توانید دنبال کنید.