خلاصه داستان و معرفی عوامل انیمیشن «فیلشاه» + عکس‌ها

هادی محمدیان بعد از موفقیت چشمگیر نخستین انیمیشن‌اش، «شاهزاده روم»، امسال انیمیشن پر سر و صدای «فیلشاه» را آماده اکران کرده است. نکته جالب توجه درباره این انیمیشن آن است که پس از موفقیت «شاهزاده روم»، این فیلم پیش از اکران، توجه برخی مخاطبان را برانگیخته و تعدادی از هم‌اکنون منتظر اکران آن هستند. این پدیده معمولاً درباره‌ی فیلم‌های فیلمسازان یا هنرپیشگان معروف و معتبر که سوابق موفقی در آثار خود داشته‌اند، رخ می‌دهد. مخاطبان احتمالی از زمان انتشار اخبار مربوط به ساخت اثر جدیدی از کارگردان یا هنرپیشه‌ی محبوب خود، اخبار آن را دنبال می‌کنند و منتظر زمان اکرانش می‌مانند.

این بار این اتفاق برای یک انیمیشن رخ داده است. این، بهرحال نشانه‌ی آن است که هادی محمدیان و تیم‌اش با انیمیشن قبلی خود «شاهزاده روم»، بخش قابل‌توجهی از انتظارات مخاطبان را برآورده کرده‌اند و به آنها این نوید را داده‌اند که با محصول بعدی خود نیز، تجربه‌ی خوبی برای مخاطب رقم خواهند زد.

هادی محمدیان، از جشنواره‌ی عمار شروع کرد. انیمیشن «پرواز تا بی‌نهایت» او، در آن جشنواره، صرف‌نظر از محتوا، از حیث ساختار و کیفیت استانداردهای فنی نیز، توجه بسیاری از ناظران را به خود جلب کرد. او در همان دوران، چند انیمیشن کوتاه و بلند دیگر ساخت که از یکی از همانها، روند ساخت انیمیشن بلند داستانی «شاهزاده روم» با همکاری و پیشنهاد و مشارکت لبنانی‌ها کلید خورد.

این انیمیشن، هرچند دارای ضعف‌هایی در ساختار روایی و درام و برخی مسائل فنی بود، اما در حد و اندازه‌ی امکانات داخلی، چنان بود که خیلی‌ها را به داشتن صنعت تولید انیمیشن داخلی امیدوار کرد. تیم هادی محمدیان که از دوران کارهای کوتاهش، بتدریج دور هم جمع شده بودند، برای تولید «شاهزاده روم» هم در غالب «گروه هنری پویا» با وی همکاری کردند و تعداد آنها برای ساخت فیلم بعدی یعنی «فیلشاه» به حدود دویست نفر رسید.

بسیاری با توجه به تجربه‌ی اکران «شاهزاده روم» که بالاتر از سطح انیمیشن ایران، ارزیابی شد، منتظر اکران «فیلشاه» هستند. از عکسها و تیزر منتشر شده‌ی این انیمیشن داستانی چنین برمی‌آید که حداقل از لحاظ طراحی کاراکتر، صداگذاری و فضاسازی، این انیمیشن حتی از «شاهزاده روم» هم کیفیت بالاتری دارد. هرچند در بخش طراحی کاراکترها، گاهی به نظر می‌رسد شباهت‌هایی با برخی کاراکترهای معروف محصولات انیمیشن دنیا به وجود آمده است. هرچند برای قضاوت درباره‌ی میزان این شباهت تا حدی که شبهه‌ی تقلید از آن برداشت شود یا نه، باید فیلم را کامل دید و نوع حرکت و زوایای مختلف کاراکترها را مد نظر قرار داد.

درباره داستان و فیلمنامه‌ی کار که همانند کارهای قبلی محمدیان، نوشته‌ی خود او و دو تن از نویسندگان همراه اوست، چنین خلاصه‌ای توسط تیم سازنده منتشر شده است: «داستان «فیلشاه» در جنگلی در آفریقا رقم می‌خورد. رئیس گله فیل‌ها صاحب فرزندی می‌شود که همه انتظار دارند جانشین رئیس گله باشد، اما برخلاف تصور همه «شادفیل» بسیار دست و پا چلفتی است و هیکل گنده‌اش همیشه سبب تخریب و خرابکاری می‌شود...»

این خلاصه‌ی داستان مانند بسیاری از قصه‌های دنیا، داستانی از فرد ضعیفی است که طی جریاناتی، خود و توانایی‌های خود را اثبات می‌کند و وجهه خویش را نزد اطرافیانش بهبود می‌بخشد. تا اینجا، چیز جدیدی در کار نیست. خلاقیت و نوآوری در روند این دسته از داستان‌ها معمولاً در انتخاب‌های شخصیت اصلی و اینکه چگونه این کار را خواهد کرد، رخ می‌دهد. پس از این خلاصه داستان، چندان مشخص نمی‌شود که کیفیت «فیلشاه» فقط در محدوده‌ی فنی و هنری شکل می‌گیرد یا قرار است در بخش فیلمنامه هم با داستانی بدیع روبرو شویم.

نکته‌ی جالب توجه دیگر درباره‌ی «فیلشاه» آن است که با توجه به سابقه‌ی فکری و ذهنی سازنده‌ی آن که به اصطلاح منتسب به منش فکری ارزش‌های انقلابی و مذهبی و هویتی است، این خلاصه داستان، چندان اثری از چنین دغدغه‌هایی نشان نمی‌دهد. داستان در آفریقا و در میان حیوانات رخ می‌دهد. مشخص نیست که آیا محمدیان این بار ترجیح داده داستانی متفاوت را بیازماید یا برای طرح دغدغه‌های خود، در دل همین ساختار روایی، جایگاهی اندیشیده است. او سابق بر این در ساخت سریال انیمیشنی برای تلویزیون، چنین ایده‌ای را آزموده بود. دهکده‌ای از حیوانات که در روابط اجتماعی خود، بازتابی از دغدغه‌های انقلاب و ارزشهای آن را بازتاب داده بودند. بیشتر به‌نظر می‌رسد این بار هم هادی محمدیان، چنین ترفندی به‌کار برده است.

او برای ساخت این انیمیشن، تلاش کرده است تا هرطور شده کیفیت فنی مورد نیاز برای فیلم را تامین کند. بخشی از کارهای فنی این فیلم در آمریکا و بخشی دیگر در کشور اوکراین انجام شد. هرچند بهرحال بخش عمده و اصلی آن در ایران و توسط تیم متخصص دویست نفره گروه هنری پویا و با تجهیزاتی بومی تولید و پرداخته شد.

این گروه، برای بخش دوبله نیز، سهمی عمده و اصلی درنظر گرفته است. هادی محمدیان در این‌باره می‌گوید: «ما این انیمیشن را دوبله نکردیم؛ بلکه از بهترین‌های دوبله دعوت کردیم تا فیلمنامه را بخوانند و پس از آن انیمیشن را روی صدای آنها ساختیم؛ که این اتفاق هم در نوع خود برای اولین بار در ایران رقم می خورد.»

سرپرست تیم دوبلورهای این فیلم، سعید شیخ‌زاده است. دوبله شخصیت‌های این انیمیشن را بهرام زند، زهره شکوفنده، ناصر طهماسب، میرطاهر مظلومی، شوکت حجت، حامد عزیزی، ژرژ پطروسی، شایان شامبیاتی، بهمن هاشمی، اکبر منانی، حسین عرفانی  بر عهده داشته‌اند.

بهرام زند
او یکی از معتبرترین و معروف‌ترین دوبلورهای حال حاضر ایران است. تاکنون در بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌ها، علاوه بر دوبلوری، مدیریت دوبلاژ را نیز به‌عهده داشته است. آثاری مانند «شجاع‌دل»، «رابین هود»، «تغییر چهره»، «گلادیاتور»، «شاهزاده ایرانی» و مجموعه‌های تلویزیونی همانند «شیخ بهایی»، «امام علی»، «مسافر ری»، «شرلوک هلمز» و «از سرزمین شمالی» از آن جمله هستند.

 از جمله به‌یادماندنی‌ترین دوبله‌های بهرام زند نیز می‌توان از «تغییر چهره»، «روح سوار»، «جان سخت»، «ترانسپورتر»، «افسانه»، «پارکر» و «ماکل کلیتون»  نام برد.

زهره شکوفنده

بسیاری از ما صدای او را با بسیاری از شخصیت‌های آشنای مجموعه‌ها و فیلم‌های خارجی و داخلی به‌یاد می‌آوریم. او در حدود دوهزار اثر دوبلوری کرده است و در مواردی هم مدیریت دوبلاژ را به‌عهده داشته است. برخی از آنها  عبارتند از: «افسانه» به جای امیلی براونینگ، «جاذبه»به جای ساندرا بولاک، «آقا و خانم اسمیت» به جای آنجلینا جولی، «توریست» به جای آنجلینا جولی، «تحت تعقیب» به جای آنجلینا جولی، «سریع و خشمگین ۶» به جای جینا کارانو، «ایمیل داری» به جای مگ رایان، «لبخند مونا لیزا» به جای جولیا رابرتس، «بازگشت بتمن» به جای میشل فایفر، «نقاب زورو»به جای کاترین زیتا جونز، «اعترافات یک ذهن خطرناک» به جای جولیا رابرتس، «هنوز آلیس» به جای جولیان مور، «بدون توقف» به جای جولیان مور، «دنیای ژوراسیک»، به جای برایس دالاس هاوارد، «مورد عجیب بنجامین باتن» به جای کیت بلانشت و «جعبه» به جای کامرون.

ناصر طهماسب
صدای خاص او بر بسیاری از هنرپیشه‎های خارجی در ذهن ما ایرانی‌ها ماندگار شده است. این دوبلور، مدیر دوبلاژ و هنرپیشه‌ی ایرانی به جای هنرپیشه‌هایی نظیر  هارولد لوید، هنری فوندا، آنتونی پرکینز، جک نیکلسون و دیوید جانسن در بسیاری از فیلم‌های خارجی صحبت کرده است. آخرین  تجربه مخاطبان سینما از صدای مسحور کننده‌ی او صبحت به جای کاراکتر والتر وایت در سریال استقبال شده‌ی «برکینگ‌بد» است.

او همچنین در دو مجموعه‌ی «مرگ تدریجی یک رویا » و «کلانتر ۳» و فیلم‎های سینمایی «من مادر هستم» و «راه دوم» ایفای نقش کرده است. نام او به‌عنوان نویسنده‌ی دو اثر «زن امروز» و «پرواز را به خاطر بسپار» نیز ثبت شده است.

شوکت حجت
صدای کودکانه و خاص و شاد این دوبلور، صداپیشه و مدیر دوبلاژ باسابقه‌ی ایرانی، به گوش همگی ما آشناست. او بیشتر در انیمه‌ها، به جای کاراکترهای کودکان و افراد شاد و تپل و شیطان صحبت می‌کند. از جمله برخی از دوبله‌های او در این آثار بوده است: «سفرهای میتی کومان» به جای سگارو، «سال‌های دور از خانه» به جای تاکشی، «فوتبالیست‌ها» به جای ایشی، «دور دنیا در هشتاد روز» به جای نیکو، «بچه‌های کوه تاراک» به جای آلیس، «کسپر» به جای کسپر و در مجموعه‌های تلویزیونی «جزیره گریز» در نقش نیپر و «قصه‌های جزیره».

سعید شیخ‌زاده
او در این فیلم، سمت مدیریت دوبلاژ را به‌عهده داشته است. اما خود او نیز هم‌اکنون از دوبلورها و مدیر دوبلاژهای نام آشنای سینما و تلویزیون ایران است. مثلا به جای شخصیت هری پاتر در مجموعه فیلم‌های «هری پاتر» و به جای شخصیت‌های اصلی یا مکمل در مجموعه‌های «بن تن»، «بازگشت به آینده»، «مرد عنکبوتی»، «ارباب حلقه‌ها» و «موش سرآشپز» صدای سعید شیخ‌زاده را می شنویم. او از بازیگری و در کودکی  پا به عرصه‌ی سینما و تلویزیون گذاشت. اما در حال حاضر عمده‌ی فعالیتش متمرکز بر حوزه‌ی دوبله است.

تدوین «فیلشاه» را حسن ایوبی انجام داده است و تهیه کننده‌ی آن نیز حامد جعفری است که این، چندمین تجربه‌ی همکاری او با هادی محمدیان به‌حساب می‌آید. این فیلم به عنوان محصول جدید گروه «هنرپویا» با سرمایه‌گذاری این گروه ، بنیاد سینمایی فارابی و موسسه تصویرشهر تولید شده است.

گروه «هنرپویا» به عنوان یک کمپانی خصوصی آن‌گونه که خود را معرفی کرده‌اند، «اولین کنسرسیوم فرهنگی هنری شکل گرفته در بخش خصوصی است که توسط موسسات فرهنگی هنری هفت سنگ و سلوک افلاکیان با شعار "فرزندانتان را آسوده خاطر به سینما بیاورید" پایه‌گذاری شده است.»

نویسنده: سمیه سادات حسینی