بررسی فیلم اِو (خانه) به کارگردانی یوسفی نژاد و معرفی عوامل آن

به گزارشمنظوم، مرجع سینما و تلویزیون ایران، یوسفی نژاد امسال با این فیلم، اولین حضور خود در مقام کارگردان فیلم بلند سینمایی در جشنواره فجر را تجربه می کند. این فیلم قرار است یکی از دو فیلم بخش سینمای هنر و تجربه باشد.

یوسفی نژاددر اولین تجربه سینمایی بلند خود، از دو منظر، به دنبال اثری چالشی بوده است. موضوع این فیلم چنان چه در اخبار مربوط به آن آمده، داستان همچنان بحث برانگیز اهدای عضو است. در خلاصه داستانی که از سوی روابط عمومی این فیلم در رسانه ها منتشر شده، می خوانیم :« سایه که به‌خاطر ازدواج، از ۶ سال پیش ارتباطش را با خانواده‌ قطع کرده است، زمانی به خانه برمی‌گردد که طبق وصیت پدرش ماموران جسد او را به اتاق تشریح منتقل می‌کنند. اما سایه نمی‌تواند با این وصیت نامتعارف کنار بیاید.»

 تصاویری از فیلم سینمایی «اِو(خانه)»

همین چند جمله از داستان فیلم، این نکته را به خوبی نشان می دهد که با داستانی چند لایه  روبرو خواهیم بود. داستانی که در کنار تنش های روحی و اجتماعی اختلاف اعضای خانواده در زمان حیات، به تغییر شکل و ماهیت همین تنش ها، پس از فوت یکی از اعضا نیز پرداخته است. در عین حال، محور اصلی این تنش ها پس از فوت در این خانواده، «بدن» یکی از اعضاست. سوژه ای که همچنان در جامعه ما، محل بحث و گفتگو بین اقشار مختلف است و بسیاری از مردم هنوز با آن کنار نیامده اند. شاید در این فیلم، دلیل این امر، قرار است از دیدگاهی دراماتیک بررسی شود.

تصاویری از فیلم سینمایی «اِو(خانه)»

مساله دیگری که این فیلم را از یک فیلم عادی ساخته شده توسط یک کارگردان جوان، متمایز می کند، استفاده از زبان ترکی در سرتاسر این فیلم است. به نحوی که بیننده فارسی زبان، ناچار است برای فهم دیالوگ های فیلم، از زیر نویس فارسی، استفاده کند.

استفاده از زبان های اقوام مختلف ایرانی، امری است که نمی توان گفت زیاد اتفاق می افتد. اگر هم در فیلم یا مجموعه ای تلویزیونی از گویش های محلی استفاده شده، یا ناشیانه و غیر واقعی از کار درآمده و یا در قالب طنز بوده است. و در بسیاری از موارد نیز، اعتراض آن قوم را به همراه داشته است. اعتراضی که در مواردی ، منجر به عدم ادامه اکران یا پخش آن فیلم یا مجموعه تلویزیونی گشته است. یکی از جنجالی ترین و تازه ترین نمونه های این اتفاق، مربوط به سریال « سرزمین کهن » می شود.

تنها تعداد بسیار معدودی از فیلم هایی که از گویش محلی برای کاراکتر های خود استفاده نمودند، توانستند، در عین برانگیختن حس همدلی مخاطب عام، رضایت اقوام اصلی مربوط به آن گویش را نیز کسب کنند. موفق ترین نمونه سالهای اخیر در این مساله، فیلم تحسین شده و موفق «شیار 143» بود. که البته این فیلم از لهجه کرمانی طوری بهره برده بود که برای مخاطب فارس زبان نیز، به راحتی قابل فهم بود.

تصاویری از فیلم سینمایی «اِو(خانه)»

این شاید جزو نخستین بارها باشد که قرار است در فیلمی مخاطب فارس زبان، به دیدن فیلمی ایرانی برود که هنرپیشه ها نه تنها به زبان فارسی معیارسخن نمی گویند، بلکه باید زیر نویس را برای فهمیدن مضمون صحبتهای آنان دنبال نمود. این شکست انحصار زبان فارسی، در حالی که ما اقوام گوناگونی در این سرزمین داریم، جسارتی بود که شاید باید سالها قبل اتفاق می افتاد.

با این حال، باید امیدوار بود که یوسفی نژاد توانسته باشد نمونه ای موفق از کاربرد گویش محلی در فیلمش ارائه کند و این فیلم نیز در کنار تجربه های ناموفق پیشین در این زمینه قرار نگیرد.

زمینه های تجربه گرایی در این فیلم، گسترده ترازاین است. گویا این فیلم اساسا بر محور تجربه گری شکل گرفته است. تجربه گری در مضمون. تجربه گری در فرم و تحربه گری در استفاده از عوامل. در این فیلم هنر پیشه های معروف و پر تجربه در حوزه سینما حضور ندارند. یوسفی نژاد نیز ، در چینش بازیگران فیلمش به سراغ گنجینه غنی تئاتر رفته و بسیاری از هنرپیشگانش را از آن حوزه برای حضور در فیلمش دعوت نموده است. محدثه حیرت، رامین ریاضی، غلامرضا باقری، صدیقه دریانی، نرجس دل‌آرام، پریناز پاشازاده، سیروس مصطفی، اکبر شریعت، میثم ولی‌خانی، فریبا سهرابی، وحیده نویدی، رضا محمودی، حامد غفارپور، حسام کاظمی بازیگران فیلم «خانه (او)» هستند.

رامین ریاضی

رامین ریاضی، در زمینه هنر تئاتر بسیار فعال و موفق است. او همچنین تحصیلات خود را در همین زمینه به پایان رسانده است.

بازی در نمایش‌های: ابوذر تنها،  سربداران، دراکولا با سالاد فصل،  رقص در خیال ، دایره ، شاپرک خانم، خیابانی پادشاه سرزمین قصه‌ها ، دو چهره یک کارفرما، قهرمان ، بام ها زیر بام ها،  یک داستان عجیب ولی واقعی، شهر اسباب بازیها از آن جمله است.

رامین ریاضی از فیلم سینمایی «اِو(خانه)»

رامین ریاضی  همچنین کارگردانی تئاتر و نویسندگی آن را نیز آزموده است. کارگردانی نمایش‌های: قلاده ای برای یک سگ مرده، قصه پادشاه سرزمین قصه ها، خانه برناردا آلبا، کافه پولشری از آن جمله است. محدثه حیرت همچنین در حوزه گسترده تئاتر، از دوران دانش آموزی، جوایزی را نیز نصیب خود ساخته است. مقام سوم بازیگری از پنجمین جشنواره تئاتر جوان مرند، مقام سوم بازیگری از اولین جشنواره تئاتر خیابانی استان آذربایجان شرقی، مقام سوم بازیگری از بیست و یکمین جشنواره تئاتر استانی آذربایجان شرقی و مقام برتر بیان از سومین جشنواره بدن و بیان داخل دانشگاهی برخی از جوایز اوست. نکته جالب توجه در مورد او، اصلیت ترکی رامین ریاضی  است که قطعا به موفقیت او در ایفای نقشش کمک شایانی نموده است.

رامین ریاضی در فیلم سینمایی «اِو(خانه)»

سیروس مصطفی

این هنرپیشه تبریزی 38 ساله نیز از جمله فعالان عصه تئاتر به حساب می آید. او نیز تحصیلاتی مرتبط با بازیگری و کارگردانی تئاتر داشته و در این حوزه بسیاری از زمینه ها، از جمله بازیگری، کارگردانی و نویسندگی را تجربه کرده است. او همچنین از اعضای موثر و فعال گروه تئاتری موفق « آینا » است که در سالهای اخیر حضور موفقی در جشنواره های داخلی و خارجی داشته است.

"نمایش دوم"(احمد پورعبدالله )تبریز؛1374 "خان میرزا"(رامین راستی)تبریز؛1377 "منطق الطیر"(رامین راستی)تبریز؛1378 "آرش شیواتیر"(رامین راستی)تبریز، کرمانشاه ، تهران؛1378 " ما می‌توانیم"(علی فتوحی) - خیابانی؛ کاشان، تبریز؛1380 "کارنامه‌ بندار بیدخش"(سنا نعمتی)اراک، همدان؛1381 " اژدهاک"(سنا نعمتی)ارک، تبریز، اهواز، شوشتر؛1381 "دیوها زنده‌اند"(علی فتوحی) برخی از نمونه کارهای او در حوزه تئاتر است.

محدثه حیرت

این هنرپیشه جوان تئاتر، متولد 1374 است و هنوز در حال گذارندن دوره تحصیلات تکمیلی  خود در رشته بازیگری و کارگردانی تئاتر است. ظاهرا بازی در این فیلم، جزو اولین تجربه های حضور بر پرده سینما برای فیلم های بلند، به حساب می آید. اما علیرغم سن کم، او در صحنه تئاتر بارها ظاهر شده است. این هنرپیشه جوان نیز اصلیتی ترکی دارد.

 محدثه حیرت در فیلم سینمایی «اِو(خانه)» 

محدثه حیرت در فیلم سینمایی «اِو(خانه)»

تصاویری از فیلم سینمایی «اِو(خانه)»

دیگر عوامل فیلم «اِو(خانه)» عبارتند از سایر بازیگران: اکبر شریعت، میثم ولی‌خانی، فریبا سهرابی، وحیده نویدی، رضا محمودی، حامد غفارپور، حسام کاظمی، علی‌ بیگ‌محمدی، محسن کهنسال، رضا محمدی، سحر داوودی، حمید صلاحی، شمس‌الله کیان، غلامرضا آقاجانی، معصومه نیرومند، سلوا خدایی، جواد محمدپور، حسین اسدی، سرمایه‌گذار: صفیه اصلانی، مدیر فیلمبرداری: حمید مهرافروز، مدیرصدابرداری: حمید سلیمانی‌نیا، تدوین و تصحیح رنگ: امیر اطمینان، طراحی و ترکیب صدا: حسین قورچیان، آهنگساز: افشین عزیزی، طراح صحنه، لباس و چهره‌پردازی: بهمن ارک، دستیار اول کارگردان و برنامه‌ریز: آرزو دهناد، مدیرتولید: علیرضا فرشی‌میلانی، مدیر تدارکات: محمدعلی جاهد، عکاس: علیرضا علیزاده و مدیر روابط‌عمومی: سعیده الله‌دادی.

دیدن این فیلم و سنجش میزان موفقیت یوسفی نژاد در هر یک از زمینه های چالشی که در فیلم خود به آن دست زده است، نباید خالی از لطف باشد.

 پشت صحنه فیلم سینمایی «اِو(خانه)»

 پشت صحنه فیلم سینمایی «اِو(خانه)»

 تصاویری از فیلم سینمایی «اِو(خانه)»